معرفی کبک چوکار | شکل ظاهری | شرایط و محیط زندگی
کبک ها جزو پرندگان ریز جثه هستند که به عنوان یکی از زیر دسته های قرقاول سانان شناخته می شوند. زیستگاه اصلی آنها از کوه های آسیای صغیر شروع و تا بلغارستان، خاورمیانه و یونان و حتی تعداد زیادی از آنها در کوه های آمریکای شمالی، نیوزلند، جزایر هاوایی و مناطق مختلف ایران گسترده شده است.
بر خلاف سایر پرنده ها، کبک های کوهی اهل کوچ کردن نیستند و لانه هی خود را در میان صخره ها و لابه لای گیاهان و بوته های انبوه می سازند و به زندگی خود در دل کوه ها و سنگ ها ادامه می دهند شاید تنها مهاجرت آنها نقل و انتقال به بالا و پایین دامنه کوه ها و آن هم در زمان جابجایی فصل ها باشد. این پرنده ها گونه های بسیار متفاوتی دارند که عبارتند از کبک برفی، کبک دری، کبک عربی، کبک چوکار، کبک فیلبی،خاکستری، تبنی، دیوریان و …
در این مقاله از وبسایت اندیشه سبز قصد داریم تا شما را با یکی از گونه های کبک با نام کبک چوکار که خواستگاه اصلی آن کشور هندوستان است، آشنا کنیم.
کبک چوکار
کبک چوکار، یکی از گونه های کبک است که در دنیا، آن را با نام علمی Alectoris chukar می شناسند، به نام چوکار هندی هم مشهور است. این نژاد از کبک ها در قرن هجدهم میلادی توسط یکی از پرنده شناسان به نام توماس هورسفیلد شناسایی شد. درست است که زیستگاه اصلی کبک چوکار کشور هندوستان است ولی از آنجایی که گونه های آن در کوه های کشور پاکستان هم پراکنده شده به نام کبک پاکستانی هم مشهور است و حتی به عنوان پرنده ملی این کشور در بین مردم پاکستان محبوبیت دارد.
لانه سازی کبک چوکار
کبکهای چوکار هوشمندانه لانه های خود را در قسمت های شیبدار و نامسطح کوه پایه ها، دره های کاملا پرت و پر از سنگ ریزه می سازند تا از دسترس دشمنان در امان باشند. به ندرت اتفاق می افتد که کبکهای چوکار، لانه ای در میان چمنزارها و بوته های انبوه یا نزدیک به کوه پایه ها داشته باشند.
شکل ظاهری کبک چوکار
کبک چوکار بر خلاف سایر نژادهای کبک، کمی بزرگتر است و گوشت نسبتا زیادتری دارند. ترکیب و رنگ بندی بال و پر این نژاد از پشت گردن تا نزدیک شکم خاکستری است ولی پرهای زیر شکمش تا کنار گردن، از رگه های ترکیبی آبی و قرمز رنگ که متمایل به قهوه ای است، همراه با خال های سفید رنگ که در لابه لای آنها دیده می شود، تشکیل شده است یک خط پهن سیاه رنگ همانند نقاب از دور تا دور چشم هایش شروع می شود و در پایین گردن، نزدیک به سینه خاتمه می یابد.
پرهای سفید متمایل به زرد از زیر خط پهن و سیاه چشم ها شروع می شود و تمام گونه و زیر گلوی آن را می پوشاند. یک خط قرمز رنگ دور چشم های عسلی رنگ آن کشیده شده است. چند خط سیاه رنگ که در دو پهلوی کبک چوکار وجود دارد جلوه خاصی به ظاهر آن بخشیده است. ترکیب رنگ کبک های ماده تقریبا شبیه کبک نر است با این تفاوت که کمی کم رنگ تر است بخاطر اینکه در مواقع خطر بتوانند، از چشم دشمنانشان پنهان بمانند.
- هر دو پرنده نر و ماده یک سیخک کوچک در پشت پاهایشان دارند.
- کبک های نر بزرگتر از ماده ها هستند و وزن شان بین 500 تا 800 گرم است ولی ماده ها 450 تا 650 گرم وزن دارند.
- طول کبک چوکار به 35 سانتی متر هم میرسد ولی در حالت معمولی 32 سانتی متر است.
- کبک چوکار بر خلاف اندازه اش بالهای نسبتا بلندتری دارد و طول آنها بین 55 تا 60 سانتی متر است.
شرایط زندگی و تولید مثل کبک های چوکار
این نژاد از کبک ها به صورت جفتی با یکدیگر زندگی می کنند یعنی خیلی کم اتفاق می افتد که دسته ای را تشکیل بدهند و به زندگی در کنار هم ادامه دهند مگر در فصل های سرد سال که گروه عظیمی از آنها کنار هم جمع شوند تا سرما آنها را از بین نبرد چون همان طور که قبلا هم اشاره کردیم، کبک ها پرنده های مهاجری نیستند تا به سرزمین های گرم تر کوچ کنند. آنها حتی اهل پرواز کردن هم نیستند و وقتی خطری را احساس می کنند به سرعت شروع به دویدن می کنند و یا پرواز های کوتاهی را از ارتفاعی به ارتفاع دیگر انجام می دهند تا بتوانند، خود را لابه لای صخره های تنگ پنهان کنند و از تیررس دشمنانشان پنهان شوند.
در اواخر اسفند و با آغاز شدن فصل بهار آنها آواز جفت خواهی سر می دهند و حتی ممکن است برای جلب توجه جفت مورد علاقه خود روزها به آواز خوانی مشغول باشند. کبک های جوکار وقتی جفت خود را پیدا کنند، بال های خود را باز و بسته می کنند و با کج کردن سر به نشانه التماس از پرنده ماده می خواهد که او را بپذیرد و وقتی تمایل کبک ماده ترغیب شود، شروع به لانه سازی می کنند. بوته های انبوه کوه پایه ها و لابه لای سنگ ها، مکان مناسبی برای لانه سازی کبک های تک همسر است.
وفور باران و حاصلخیزی مناطقی که کبک ها در آنجا زندگی می کنند باعث می شود آنها به اندازه کافی بتوانند از گیاهان، میوه های کوچک بوته های تمشک، حشرات و خزندگان کوچک و دانه های گیاهان تغذیه کرده و آمادگی کافی برای جفتگیری داشته باشند در حالی که اگر خشکسالی وجود داشته باشد آنها قادر به تولید مثل و ادامه نسل نخواهند بود. زمانی که یک کبک ماده تغذیه کافی داشته باشد و شرایط آب و هوا هم نسبتا گرم باشد، قادر است تعداد تخم های بارور خود را از 7 به 21 عدد برساند و تا 24 روز به خوبی از آنها مراقبت کند تا بیشتر جوجه ها سر از تخم بیرون بیاورند.
وقتی جوجه ها سر از تخم بیرون می آورند به صورت غریزی قابلیت پرواز دارند و آنقد باهوش هستند که می توانند به دور از لانه و به تنهایی خودشان را اداره کنند هر چند والدین آنها دورادور از آنها در برابر دشمنان شان مراقبت می کنند.
غذای کبک چوکار
کبک های چوکار از حشرات، خزندگان کوچک، میوه تمشک، علف ها و دانه های پخش شده گیاهان در سطح زمین تغذیه می کنند. جالب است بدانید که به همراه غذا سنگ ریزه های کوچک را می بلعند تا به هضم غذای آنها کمک کند.
