آشنایی با سیستم های گرم کردن مرغداری های کوچک و صنعتی همراه با مزایا و معایب
گرم کردن مرغداری در فصل های سرد سال از دغدغه های اصلی پرورش دهندگان می باشد. روش ها و سیستم های گرمایشی مختلفی جهت گرم کردن مرغداری صنعتی وجود دارد، اما مسئله اصلی انتخاب بهترین و کارامد ترین سیستم است که ضمن تامین گرمای لازم، هزینه سوخت بالایی نداشته و با تهویه بالای مرغداری سازگاری داشته باشد.
در ادامه این نوشته از اندیشه سبز به تمامی روش های گرمایش مرغداری صنعتی و بزرگ پرداخته خواهد شد و مزایا و معایب هر کدام از آنها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
چه روش هایی برای گرم کردن مرغداری های بزرگ مناسب هستند ؟
از جمله روش های موثر گرم کردن سالن انواع مرغ های گوشتی یا تخم گذار در ادامه ذکر شده اند، دقت کنید که شیوه گرم کردن سالن جوجه های یک روزه تا یک هفته ای متفاوت بوده و معمولا از پارتیشن بندی و لامپ مادر مصنوعی جهت نگهداری جوجه ها استفاده می شود. در نوشته نگهداری و تغذیه جوجه یک روزه می توانید اطلاعات کاملی را در این مورد به دست آورید. اما روش های گرمایش سالن های مرغداری بزرگ و صنعتی به عبارت زیر است :
الف – جت هیتر گازی یا گازوئیلی
ب – جت هیترهای برقی
ج – هیترهای برقی یا گازی تابشی
د – کوره هوای گرم
هـ – سیستم گرمایش از کف
اهمیت تأمین گرما در امر پرورش طیور
اکسیژن و دمای مناسب دو عنصر مهم در پرورش طیور به خصوص در سالن های بزرگ و چند هزار قطعه ای می باشد. در تمامی مرغداری های صنعتی و بزرگ از فن های تهویه اگزاست و دریچه های ورودی هوا جهت تامین اکسیژن و خارج سازی آمونیاک و دی اکسید کربن استفاده می شود تا سلامت مرغ ها به خطر نیفتد و اکسیژن لازم برای تنفس و رشد آنها فراهم شود.
تهویه در فصلهای گرم سال بسیار مفید بوده و حتی به خنک شدن سالن نیز کمک می کند، اما در فصل زمستان به یک معضل برای مرغداران تبدیل می شود، زیر از طرفی گرمای سالن را هدر میدهد و از سوی دیگر نیز جهت تامین اکسیژن طیور و خارج سازی هوای آلوده ضروری است.
در صورتی که هوای سالن پرورش مرغ ها سرد باشد، طیور برای گرم نگه داشتن بدن خود در کنار یکدیگر تجمع پیدا می کنند که احتمالا خفگی پرنده های ضعیف وجود دارد. هم چنین میزان خوراک مصرفی آنها افزایش یافته و سهم زیادی از دان مصرف شده صرف گرم شدن بدن پرنده ها خواهد شد. نتیجه این کار افزایش هزینه های تغذیه و کاهش میزان وزن گیری آنها می باشد. بنابراین جهت جلوگیری از بروز هر گونه اتفاق در روند رشد طیور، استفاده از سیستم های گرمایشی مناسب و حفظ دما در محدوده 21 الی 26 درجه سانتی گراد ضروری است.
همچنین در اثر افزایش فعالیت های بدنی مرغ، میزان اکسیژن مصرفی آنها افزایش می یابد. در صورتیکه تهویه مناسب فراهم نشده و یا میزان ورودی اکسیژن افزایش نیابد ، طیور بر اثر خفگی از بین میروند.
برای گرمایش مرغداری کدام هیتر بهتر است؟
برای گرم کردن سالن مرغداری جت هیتر بدون دودکش بیشتر استفاده میشود زیرا راندمان حرارتی بسیار بالایی داشته و به سرعت هوای سالن را گرم میکند. این هیترها در انواع گازی، گازوئیلی و دوگانه سوز طراحی شده و هم به شکل آویز و هم بر روی پایه قابل نصب هستند.
آیا مادر مصنوعی برای گرمایش مرغداری مناسب است؟
استفاده از مادر مصنوعی برای گرمایش جوجه ها در سالن مرغداری الزامی است چون ریه جوجه ها به آلودگی های هوایی حساس بوده و باید از لامپ مادر مصنوعی مادون قرمز برای تأمین گرمایش جوجه ها استفاده کرد. بعلاوه مادر مصنوعی مادون قرمز باعث کاهش استرس، تحریک اشتها و میکروب کشی محیط مرغداری نیز میشود.
استفاده از جت هیتر در تامین گرمای مرغداری
جت هیترها که با نام هیتر موشکی نیز شناخته می شوند، یکی از بهترین و به صرفه ترین تجهیزات گرمایشی مرغداری محسوب می شوند. این وسیله ها حالتی موشکی داشته که از یک طرف آن هوای سرد وارد شده و از طرف دیگر آن هوای داغ همراه با حرارت و آتش خارج می شود.
معمولا جت هیترها را در امتداد هوای ورودی سالن نصب می کنند تا هوای سرد ورودی را به هوایی گرم و مطبوع تبدیل کند و مانع از سرما خوردگی مرغ ها نیز شود. البته به جهت تولید حرارت بالا از سقف آویزان می شوند تا فاصله دورتری نسبت به پرنده ها داشته باشد. انواع جت هیترهای گازی، گازوئیلی و برقی را در صفحه جت هیتر مرغداری می توانید مشاهده کنید.
این دستگاه ها به سه دسته زیر تقسیم بندی می شوند :
1- جت هیتر گازی
به دلیل در دسترس بودن گاز شهری در اکثر مرغداری های صنعتی و بزرگ، این هیتر کاملا پیشنهاد می شود و بسیاری از مرغداران حرفه ای و با تجربه از این سیستم گرمایشی استفاده می کنند. کافیست آن را به گاز شهری و برق متصل کرده و دکمه روشن آن را بزنید.
از طریق اتصال آن به ترموستات محیطی، امکان کنترل دمای مرغداری وجود داشته و نیازی به خاموش و روشن شدن دستی آن نیست، بلکه ترموستات به صورت خودکار آن را روشن و خاموش خواهد کرد. سیستم امنیتی این هیترها توسط شیر برقی تامین می شود، یعنی در صورت قطع شدن گاز شهری، مشعل را خاموش کرده و مانع از بروز حادثه خواهد شد. بدنه آن از استیل و فلز ضد زنگ ساخته شده تا تحمل بالایی در برابر حرارت داشته باشد، این جت هیترها دارای گارانتی یکساله و خدمات پس از فروش 10 ساله از طرف اندیشه سبز هستند.
دقت کنید که در صورت استفاده از جت هیترهای گازی یا گازوئیلی در مرغداری ، حتما باید سیستم های تهویه قوی وجود داشته باشند و به صورت مداوم نیز کار کنند. در غیر این صورت احتمال خفگی طیور در اثر انتشار گاز مونوکسید کربن بسیار بالا می باشد.
2- جت هیتر گازوئیلی
جت هیترهای گازوئیلی نیز دارای کارکرد مشابهی هستند با این تفاوت که آلودگی های بیشتری تولید می کنند، دقت کنید که در جت هیترهای گازی و گازوئیلی ، تمام آلاینده ها همراه با گرما وارد سالن می شود، به همین دلیل وجود سیستم های تهویه قوی لازم است.
اگر به گاز شهری دسترسی ندارید، سوخت ارزان دیگری که به گرمایش مرغداری کمک خواهد کرد، گازوئیل است، جت هیترهای گازوئیلی نیز دارای سیستم امنیتی موسوم به پمپ گازوئیل می باشد که تا زمان عدم اطمینان از وجود آتش ، اجازه خروج سوخت را نخواهد داد. این محصول نیز دارای گارانتی 1 ساله و خدمات پس از فروش 10 ساله از طرف اندیشه سبز می باشد.
3- جت هیترهای برقی
این سیستم گرمایشی با برق سه فاز یا تک فاز کار می کند و هیچ گونه آلودگی تولید نمی کند. در صورتی که به هیچ یک از سوخت های فوق دسترسی ندارید و با به منبع انرژی ارزان یا رایگان برق دسترسی پیدا کرده اید، می توانید از جت هیترهای برقی جهت گرمایش سالن پرورش مرغ، بوقلمون ، بلدرچین ، کبک و هر پرنده دیگری استفاده کنید.
ممکن است استفاده از جت هیترهای برقی در مرغداری های بزرگ و صنعتی ، هزینه برق زیادی را به دنبال داشته باشد، بنابراین استفاده از یک ژنراتور تولید برق الزامی خواهد بود. مزیت استفاده از این بخاری های برقی ، عدم نگرانی از بابت ایجاد آلودگی و مسمومیت طیور می باشد.
استفاده از هیترهای تابشی برای گرم کردن مرغداری های بزرگ
گرم کردن کل فضای مرغداری های بزرگ به دلیل وجود تهویه بالا ، انرژی زیادی را می طلبد، اما با استفاده از هیترهای تابشی می توان بدن طیور را گرم کرد و از گرمایش سایر قسمت های غیر ضروری سالن صرف نظر نمود.
این هیترها از طریق برق یا گاز شهری و امواج مادون قرمز کار می کند، گرمای لازم از طریق شعله های گاز و یا المنت های حرارتی الکتریکی تامین شده و امواج مادون قرمز، این گرما را به سطح سالن انتقال داده و بدین ترتیب به گرم کردن بدن طیور کمک می کند.
از مزایای این روش ، تامین گرمای تمیز و بدون آلودگی و گرم کردن محل مورد نظر است و از معایب آن مصرف برق یا گاز زیاد و نیاز به خرید تعداد زیادی هیتر تابشی است که هزینه ها را بالا می برد.
کوره هوای گرم مناسب برای مرغداری
کوره هوای گرم برای استفاده در گلخانه ها ، سالن های پرورش قارچ ، سالن های تولیدی و سالن های پرورش طیور با تهویه پایین کاربرد دارد. به این دلیل که گرمایی کاملا پاک تولید می کنند و آلاینده های حاصل از اشتعال از طریق دودکش به محیط بیرون انتقال داده می شود.
بنابراین اگر مرغداری شما حالت سنتی داشته و تهویه نسبتا پایینی دارد، می توانید از این دستگاه ها جهت گرمایش سالن پرورش استفاده کنید. توجه کنید که خروجی های این هیتر گرمای بسیار بالایی را آزاد می کنند، بنابراین حتما باید در فاصله دورتری نسبت به طیور نصب شود و از طریق کانال کشی، می توان گرما را به قسمت های مختلف سالن انتقال داده و از انرژی مصرف شده ، نهایت استفاده را برد.
اندیشه سبز، هیترهای هوای گرم را در سه نوع گازسوز، گازوئیل سوز و دوگانه سوز روانه بازار می کند که از گارانتی 2 ساله و خدمات پس از فروش 10 ساله بهره مند است. از مزایای این هیتر ، تولید گرمای پاک و نصب و راه اندازی آسان آن است و از معایب آن می توان به قیمت بالا اشاره کرد که در صورت مقایسه با سایر سیستم های گرمایشی ، تقریبا با قیمتی مشابهی رو به رو می شویم.
آیا گرمایش از کف برای مرغداری مناسب است؟
یکی از روش های مناسب و بی خطر برای تامین گرمای مرغداری و سایر سالن های پرورش طیور، سیستم گرمایش از کف است، اما با توجه به اینکه در مرغداری های بزرگ و صنعتی نیاز به هزینه زیادی جهت نصب لوله های آب گرم و خرید دیگ بخار خواهد بود، از نظر اقتصادی صرفه چندانی نخواهد داشت. اما گرمایی کاملا پاک و بی خطر تولید می کند.
اقدامات لازم جهت حفظ بیشتر گرما و صرفه جویی در مصرف سوخت مرغداری
برای تأمین گرمای مورد نیاز سالن های مرغداری از وسایل گرمایشی مختلفی استفاده میشود. اما بر اساس تحقیقات انجام گرفته ، یکی از بهترین روش های گرمایش مرغداری، استفاده از هیترهای آتش درون و جت هیترهای موشکی می باشد. هیترهای آتش درون هیچ نوع دودی ایجاد نمیکنند و باعث افزایش دی اکسید کربن سالن نمیشوند.
جت هیترهای موشکی نیز در دو طرح دودکش دار و بدون دودکش ساخته میشوند. استفاده از جت هیترهای بدون دودکش با وجود تولید گاز دی اکسید کربن، بیشتر در مرغداری ها مورد استفاده قرار میگیرد. زیرا راندمان تولید گرما در این دستگاه ها تقریبا 100 درصد می باشد.
سیستم های تهویه در سالن های مرغداری می بایست در قسمت های فوقانی نصب شده باشند. در این صورت هوای گرم و سرد با هم مخلوط شده و در اختیار طیور قرار میگیرد. در غیر اینصورت، هوای سرد به دلیل چگالی کمتر در لایه زیرین جمع میشود. در این صورت علاوه بر عدم گرم شدن مناسب طیور، رطوبت بستر نیز جذب هوای سرد نخواهد شد. لذا کف سالن خشک و سفت میشود. سفت شدن کف سالن نیز باعث افزایش گاز آمونیاک و دی اکسید کربن شده و در نتیجه آن، در بین طیور مشکلاتی همچون اختلال تنفسی و خفگی رخ میدهد.
تمامی منافذ و درزهای سالن مرغداری باید بررسی و مسدود شوند. دقت داشته باشید که عمل تهویه هوا می بایست فقط از طریق هواکش مرغداری نصب شده در قسمت بالای سالن اجرا شود. در غیر اینصورت هوای وارد شده از سایر منافذ ها بر بستر مرغداری نشست میکند . در نتیجه این عمل بر اثر تغییر فشار و تفاوت دما، پدیده میعان رخ میدهد. این امر باعث خیس شدن بستر و کف سالن و شیوع بیماری ها و آلودگی ها در بین طیور میگردد. بنابراین تمامی هوای تهویه باید از قسمت بالایی وارد سالن گردد. تمامی دیواره های کناری ، سقف و همچنین کف سالن باید به خوبی عایق شده باشند تا تبادل گرما رخ ندهد. روش های مختلفی در این زمینه به کار گرفته می شوند. بسته به محیط و سالن مد نظر باید اصول عایق بندی سالن مرغداری رعایت شود. این امر به مصرف پایین سوخت نیز کمک می کند.
در صورتیکه قبلا هیتر برای گرمایش مرغداری تهیه کرده اید و در محل سالن مرغداری نصب نموده اید، حتما هیتر را قبل از شروع فصل سرما ، سرویس نموده و از صحت کارکرد آن اطمینان پیدا کنید.
سعی کنید برای هر احتمالی همچون قطعی سوخت و یا کمبود سوخت چاره اندیشی کنید. جت هیترها در حالت دوگانه سوز نیز طراحی میشوند. اگر از سوخت گازی برای تولید گرما در جت هیتر استفاده می کنید، با قطع شدن گاز باید سوخت مصرفی آن را تعویض نموده و از آن تا زمان وصل شدن استفاده کنید. در این باره توصیه میشود، مخزنی تهیه نموده و سوخت گازوئیلی را درون آن ذخیره کنید.
توصیه میشود در جاهای مختلف سالن مرغداری خود ، ترموستات نصب کنید. با بررسی میزان ماکسیمم و مینیمم دمای ثبت شده ، می توانید گرمای سالن را به صورت یکنواخت تر تنظیم نمایید تا طیور فقط در یک قسمت جمع نشوند. سیستم های تهویه و گرمایشی باید مرتبا چک شوند. مراقبت و نگه داری از طیور در مرغداری ها در فصل زمستان نیازمند دقت و توجه بیشتری می باشد. در صورتیکه حتی به مدت محدود ، این سیستم ها از کار افتاده باشند، خسارت وارده شده به پرورش دهنده سنگین خواهد بود. توصیه میشود سیستم برق اضطراری نیز برای راه اندازی سیستم گرمایشی و تهویه در مرغداری ها تهیه و نصب شود.
نتیجه گیری
در این مقاله از بلاگ اندیشه سبز به بحث در رابطه با گرمایش مرغداری پرداختیم. در مرحله اول انتخاب سیستم گرمایش مناسب و پر بازده در امر صرفه جویی سوخت و دست یابی به راندمان بالا بسیار مهم می باشد. در قدم بعدی می بایست اقدامات ذکر شده در این مقاله را به درستی رعایت نمود. نکات ذکر شده در این نوشتار بر اساس تحقیقات فراوان و تجربیات فعالان حاضر در این حوزه می باشد که به صورت رایگان در اختیار شما عزیزان قرار میگیرد.
گروه اندیشه سبز در راستای براورد شدن اهداف صنعت پرورش طیور و گرمایش مرغداری ها ، هیتر مخصوص مرغداری بسیار با کیفیت و کم مصرف تولید و به فروش می رساند. علاقه مندان می توانند برای دریافت مشاوره بیشتر در زمینه این هیترها با شماره های درج شده تماس برقرار نمایند.