بیماری نیوکاسل در غاز همراه با علائم، پیشگیری و درمان 

نیوکاسل در غاز چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

یکی از بیماری های رایج در میان غازها که سالانه تلفات زیادی را به دنبال دارد، نیوکاسل است. این بیماری در اواخر دهه 1920 در برخی از مناطق اندونزی کشف شد. ویروس ولوژنیک نیوکاسل (ND) سیستم گوارشی پرنده ها را مورد هدف قرار داده و در صورت عدم توجه پرورش دهنده ، کل گله را درگیر کرده و تلفات زیادی را به دنبال خواهد داشت. 

در این نوشته از اندیشه سبز قصد داریم یکی دیگر از بیماری های غازها یعنی نیوکاسل را مورد بررسی قرار دهیم و به منشا انتشار ویروس، علائم بیماری ، روش های پیشگیری و درمان این بیماری و… بپردازیم، پس اگر به سلامت پرنده های خود اهمیت می دهید، حتما این مقاله را مطالعه کنید. 

ویروس نیوکاسل چگونه انتشار پیدا می کند؟

نیوکاسل در غاز، مرغ ، بوقلمون ، بلدرچین، اردک و سایر پرنده ها شایع است و عموما روش های مشابهی برای انتشار ویروس وجود دارد. 

این بیماری از طریق فضولات پرندگان آلوده و ترشحات بینی ، دهان و چشم آنها ، به پرنده های سالم منتقل می شود. این بیماری در درجه اول از طریق تماس مستقیم بین پرندگان سالم و آلوده انتقال پیدا می کند. 

همچنین امکان انتقال ویروس از روی کفش و لباس نیروی کار وجود دارد، طوریکه از گله آلوده به گله سالم منتقل شود. بنابراین راههای ممکن انتقال ویروس شامل تماس بین طیور و نقل و انتقال وسایل نقلیه آلوده ، تجهیزات ، کود ، خوراک و آب است. این ویروس در محیط گرم و مرطوب تا چند هفته مواد می تواند زنده بماند. دقت کنید که تغذیه غازهای سالم از آب و غذا و مدفوع پرنده های بیمار، احتمال انتقال ویروس را بسیار بالا می برد. بنابراین شناسایی به موقع و قرنطینه کردن پرنده های بیمار و نظافت مرتب محل پرورش و وسایل آبخوری و دانخوری ، بسیار حائز اهمیت خواهد بود. 

بروز نیوکاسل در غازها به چه علائمی همراه است؟

علائم بالینی در پرندگان مبتلا می تواند متفاوت باشد، اما نشانه های مشترکی نیز دارند. این بیماری می تواند به شکل بسیار حاد با شروع ناگهانی و مرگ و میر بالا یا به عنوان یک بیماری خفیف با ناراحتی تنفسی یا افت تولید تخم همراه باشد. از علائم شایع نیوکاسل در غازها می توان موارد زیر را برشمرد :

1- عطسه 

2- خروج ترشحات بینی 

3- فضله آبکی و مایل به سبز 

4- اسهال

5- بی حالی و افسردگی 

6- لرزش بدن 

7- افتادگی بالها

8- گوشه گیری

9- نداشتن اشتها

10- فلج گردن و یا کامل 

11- تورم بافتهای اطراف چشم

12- مرگ ناگهانی

13- کاهش تولید تخم در گله های تخم گذار 

14- تولید تخم با پوسته نازک

چگونه نیوکاسل غاز را درمان کنیم؟

متاسفانه هیچ درمان خاصی برای بیماری نیوکاسل وجود ندارد. دامپزشکان  جهت جلوگیری از عفونت های ثانویه باکتریایی اقدام به تجویز آنتی بیوتیک می کنند ( لازم است بدانید که آنتی بیوتیک ها روی ویروس ها تاثیر نمی گذارند). آنتی بیوتیک ها برای استفاده سه الی پنج روزه تجویز می شوند. افزایش دمای محیط پرورش غازها ممکن است به کاهش تلفات کمک کند. بنابراین پیشگیری از شیوع ویروس در میان گله غازها بهترین راه درمانی خواهد بود.

روش های پیشگیری در نیوکاسل در غازها 

اولین و مهم ترین روش برای پیشگیری از نیوکاسل، واکسیناسیون جوجه غازها در سنین 2 هفتگی و بالاتر است که به روش های مختلفی مانند تزریق عضلانی ، ترکیب در آب آشامیدنی و یا اسپری انجام می شود، در صورتی که پرنده ها به خوبی واکسینه نشوند، نیاز به واکسیناسیون مجدد خواهند داشت. البته تمامی مراحل واکسیناسیون باید توسط کارشناس و دامپزشک طیور بومی انجام شود. 

سایر مواردی که در پیشگیری از وقوع بیماری نیوکاسل تاثیر گذار خواهند بود، شامل موارد زیر هستند :

الف – از آب و دان سالم و تازه استفاده کنید

ب – ظروف دانخوری و آبخوری را قبل و بعد از هر بار استفاده به خوبی بشویید.

ج – از هم غذا شدن پرنده های وحشی و حیوانات موذی مانند کلاغ و گنجشک و موش و مگس و … با غازهای خود جلوگیری کنید

د – غازها را روزانه چند ساعت در محیط آزاد رها کنید تا از هوای آزاد استفاده کنند و در صورت امکان بچرند. 

هـ – از تجمع فضولات غازها در محل پرورش خودداری کنید و حتما روزانه یکبار بستر آنها را تمیز کنید

و – جهت جلوگیری از لیز و خیس شدن بستر، حتما از خاک اره و یا پوشال های نرم استفاده کنید تا مدفوع و ادرار پرنده ها را به خود جذب کند، این کار از خورده شدن فضولات توسط سایر غازها نیز جلوگیری خواهد کرد. 

ز – در سالن پرورش حتما از فن تهویه استفاده کنید، این کار به خروج آمونیاک و دی اکسید کربن از محیط منجر شده و به ورود اکسیژن تازه کمک می کند و احتمال انتقال ویروس از طریق تنفس را کاهش می دهد.

ک – دائما وضعیت پرنده ها را بررسی کنید و غازهایی که کسل و بی حال هستند را جدا کرده و به دنبال سایر علائم بیماری باشید، در صورتی که از بیماری آنها مطمئن بودید، حتما آنها را قرنطینه کرده و تا بهبودی کامل اجازه ورود به گله را ندهید. 

ل – در صورت نیاز به اضافه کردن غازهای جدید به گله ، حتما از سلامتی آنها مطمئن شوید و یک الی دو هفته پس از خرید آنها را قرنطینه کنید و در صورت اطمینان از سلامت آنها ، اجازه ورود غازهای جدید به میان گله را بدهید. 

م – به غازهای خود کنسانتره و غذای مقوی بدهید و با مشورت دامپزشک به آنها مولتی ویتامین بدهید تا بدن آنها را در برابر ویروس ها و بیماری ها مقاوم کنید. 

ح – قبل از ورود به سالن حتما از ماسک، دستکش، چکمه و لباس مخصوص استفاده کنید و آنها را به خوبی ضدعفونی کنید تا احتمال انتقال بیماری از طریق شما به حداقل کاهش پیدا کند. 

ط – از ورود افراد متفرقه جلوگیری کنید و یا آنها را وادار به استفاده از لباس و ماسک و دستکش و چکمه بکنید، کسی مسئولیت ضرر مالی وارده به شما را بر عهده نخواهد گرفت. 

آیا امکان انتقال ویروس از غاز به انسان وجود دارد؟

افراد ممکن است به ویروس بیماری نیوکاسل آلوده شوند ، بیماری حاد معمولاً محدود به ملتحمه  و علائم سرماخوردگی است. بهبودی معمولاً سریع است و ویروس بعد از چهار تا هفت روز از بین می رود. چنین عفونت هایی بیشتر در کارکنان آزمایشگاه و خدمه واکسیناسیون رخ می دهد. هیچ موردی از انتقال به انسان از طریق دست زدن یا مصرف محصولات طیور گزارش نشده است.

سخن کلی 

در این نوشته به زمینه پیدایش بیماری نیوکاسل، علائم و نشانه های آن و نحوه پیشگیری و درمان این بیماری اشاره کردیم. در حالت کلی رعایت در بهداشت تغذیه و محل پرورش غازها، تاثیر زیادی در جلوگیری از انواع بیماری ها به خصوص نیوکاسل خواهد داشت و حتما در زمان های مقرر واکسن های لازم را به پرنده ها تزریق کنید تا از تلفات آنها جلوگیری به عمل آید.