از آنجایی که طیور نیز می توانند دچار اختلالات کلیوی شوند در این نوشته از اندیشه سبز به درمان کلیه جوجه و مرغ گوشتی پرداختیم. پس با ما تا انتهای این نوشته همراه باشید تا در رابطه با مشکلات کلیوی طیور، پاکسازی کلیه طیور، نشانه ها و درمان آن مطالب دقیقی ارائه شود.
نشانه های اختلالات کلیوی در طیور
مشکلات کلیوی با علائم گوناگونی در طیور به وجود می آیند که در ادامه به شایع ترین نشانه ها در این راستا پرداخته شده است که عبارتند از:
- خوردن بیش از حد آب
- پرهای رنگ پریده
- کاهش اشتها و کم شدن وزن طیور
- کاهش تولید تخم
- متورم و قرمز شدن پاها
- بیحالی
- استفراغ یا برگرداندن غذا
- بروز پرکنی
- تشنج
- پر ادراری
انواع بیماری های کلیوی طیور
همانطور که در ابتدا اشاره شد طیور مستعد ابتلا به انواع مشکلات و بیماری های کلیوی هستند که در ادامه به توضیح شایع ترین موارد پرداخته ایم.
نفریت
نفریت در واقع التهاب کلیه به شمار می رود که در شرایط حاد ناشی از عفونت های باکتریایی است که طیور را درگیر می کند و در حالت مزمن ناشی از مصرف سموم توسط طیور است. این بیماری به سه دسته کلی تقسیم بندی می شود که در ادامه به توضیح هر یک از آن پرداخته ایم.
گلومرولونفریت
این گونه از نفریت علائم خاصی ندارد و در واقع غیر قابل تشخیص است. این بیماری می تواند در اثر درگیری با سموم آفلاتوکسین یا همان سموم قارچی طبیعی بروز پیدا کند.
نفریت انترستشیال
این عارضه در اثر ابتلای طیور به برونشیت عفونی به وجود می آید که بزرگ شدن کلیه ها، صورتی رنگ شدن آنها، رگه رگه شدن حاصل از رسوب اورات در جوجه های جوان مشاهده می شود.
پیلونفریت آماس کلیه و لگنچه
این نوع بیماری بیشتر در طیور تخمگذار به چشم می خورد که علت اصلی وقوع آن شناخته شده نیست. چنانچه با شرایط حاد آماس کلیه در جوجه ها به وجود آید کلیه ها متورم شده و به رنگ صورتی در می آید. حساسیت اینگونه طیور به عفونت و استرس بسیار زیاد بوده و چنانچه درمان قطعی صورت نگیرد منجر به تشکیل سنگ های ادراری خواهد شد.
نقرس
امروزه یکی از مشکلات اساسی پرورش دهندگان ابتلای طیور به بیماری نقرس می باشد. این بیماری باعث رسوب مقدار زیادی اسید اوریک در بافت های مختلف بدنی طیور می شود و اختلالاتی را در کلیه طیور ایجاد می کند. این بیماری می تواند 50 درصد گله را از بین ببرد. دلیل ابتلای طیور به نقرس رژیم غذایی نادرست و کم نوشیدن آب است. البته بیماری نقرس به دو نوع نقرس احشایی و نقرس مفصلی تقسیم می شود که در نوع احشایی امکان تشخیص قبل از مرگ وجود ندارد.
سنگ ادراری
یکی از شایع ترین مشکلات کلیوی که می تواند طیور را درگیر کند سنگ های ادراری می باشد که اغلب در طیور تخمگذار به چشم می خورد. این مشکل می تواند عامل 50 درصد تلفات در دوران تخم گذاری باشد.
از دلایل درگیری طیور به این عارضه می توان به محرومیت از آب طیور، کلسیم بیش از حد در جیره پرورشی، برونشیت عفونی و … اشاره کرد. هرچند دلیل قطعی خاصی برای بروز آن تاکنون یافت نشده است.
بیماری پولت یا تاج آبی
این بیماری از طریق ویروس ایجاد می شود. البته قرار گرفتن در معرض قارچ کش ها، عدم مصرف آب، نسبت زیاد پروتئین در جیره نیز می تواند عاملی برای بروز این بیماری در طیور شود. بیماری تاج آبی بسیار شبیه به وبا می باشد و در طیور تخمگذار در مراحل اولیه تولید تخم به وجود می آید.
علت بروز مشکلات کلیوی در طیور
علاوه بر بیماری هایی که منشا عفونی دارد و میتواند اختلالاتی را در کلیه طیور ایجاد کند برخی موارد وجود دارد که جزو عوامل غیر عفونی محسوب می شود اما توانایی ایجاد مشکل در کلیه طیور پرورشی شما را دارد در ادامه به تفصیل به توضیح هر یک از این موارد پرداخته ایم که عبارت است از:
کم آبی
چنانچه در یک گله طیور به آب کافی دسترسی نداشته باشند و یا کم آب بنوشند با کاهش میزان ادرار اورات در داخل مجاری ادراری رسوب خواهد کرد. بنابراین باید از محرومیت طولانی مدت طیور از آب جلوگیری شود تا درگیر بیماری های کلیوی نشوند.
رژیم غذایی نادرست
یکی از موارد دیگری که می تواند منجر به بیماری کلیوی در طیور شود تغذیه نادرست می باشد. به عنوان مثال داشتن تغذیه پرچرب و ابتلا به بیماری کبدی منجر به ایجاد مشکلات جدی در کلیه ها نیز می شود.
کمبود ویتامین A، کلسترول بالای غذای مصرفی، فسفر کم، پروتئین بیش از حد و نمک زیاد و … مشکلات جدی در کلیه پرنده ها ایجاد می کند.
چنانچه کلسیم جیره به میزان 3 درصد به جای میزان طبیعی 1 درصد در نظر گرفته شود نارسایی شدید کلیه ها را به همراه داشته و منجر به تلف شدن طیور می شود.
درمان بیماری کلیوی طیور
برای درمان بیماری کلیوی از مایع درمانی و مکمل های تغذیه ای استفاده می شود. تجویز ویتامین A، ترکیبات کاهنده سطح اسید اوریک همچون آلوپورینول کارساز خواهد بود. محدود کردن میزان پروتئین موجود در جیره برای جلوگیری از حالت تهوع طیور ضروری است.
در برخی مواقع چنانکه پرنده با تومور کلیوی مواجه باشد نیاز به جراحی وجود دارد. بنابراین برای درمان اصولی باید به دامپزشک مراجعه کرده و طبق تجویز آن پیش بروید.
برای درمان خانگی بیماری کلیوی طیور می توانید از گزنه استفاده کنید. موادی که در داخل این گیاه وجود دارد به افزایش میزان ادرار و کاهش مقدار ادرار باقی مانده در مجاری ادراری منجر شده و از مشکلات کلیوی جلوگیری می کند.
همچنین داروی گیاهی لاوران با تقویت عملکرد کلیه از بروز اختلالات کلیوی جلوگیری می کند.
سخن آخر
در این مقاله در رابطه با بیماری های کلیوی طیور به ارائه اطلاعات مختلفی پرداختیم که در نحوه درمان آن در طیور بسیار موثر خواهد بود. اگر در این حیطه سوال و یا مشکلی دارید با ما در قسمت نظرات در میان بگذارید.