کمپوست قارچ چیست و چگونه تهیه میشود؟

کمپوست قارچ

یکی از کسب و کارهایی که حتی در منزل نیز میتوان آن را راه اندازی نمود، پرورش قارچ می باشد که به دلیل مصرف روزانه همیشه بازار فروش خوبی دارد. برای پرورش قارچ یکی از مهمترین موادی که استفاده میشود، کمپوست قارچ است که به روش خاصی تهیه میشود. اگر به پرورش قارچ علاقه دارید و می خواهید کمپوست قارچ را خودتان تهیه کنید حتما این مقاله را مطالعه بفرمایید.

ما در این نوشتار از وبلاگ اندیشه سبز به توضیح کمپوست قارچ و نحوه تولید آن پرداخته ایم.

ویدیو مراحله تولید کمپوست قارچ

روش های مختلف تهیه کمپوست قارچ

کمپوست قارچ به چند روش قابل تهیه است و تفاوت بین هر روش بیشتر در انتخاب نوع مواد و نحوه ترکیب آنها می باشد. با توجه به اینکه هر پرورش دهنده فردی روند متفاوتی برای رشد قارچ ها به کار میگیرد، دستور العمل و مواد به کار رفته در تولید کمپوست قارچ می تواند متفاوت باشد.

کمپوست قارچ چیست؟

کمپوست قارچ، یک نوع بستر آماده و مغذی از مواد آلی و کودی می باشد که فقط برای رشد قارچ مناسب است. کمپوست قارچ از میکس بقایای گیاهی و کودهای حیوانی و مواد معدنی حاصل میشود و  حاوی انواع مواد مغذی همچون کربوهیدرات و پروتئین و مواد معدنی بوده که این مواد برای رشد قارچ بسیار ایده ال می باشد.

کمپوست قارچ از چه موادی ساخته میشود؟

دستورالعمل تهیه کمپوست قارچ توسط گروه های مختلف با هم فرق دارد. اما به طور کلی برای تهیه کموست قارچ از موادی مثل کاه و کلش، خاک پیت ماس (خزه زغال سنگ نارس)، کود اسب، کود مرغ، کنجاله پنبه، پتاس و یا پتاش (نوعی نمک معدنی)، کچ، نیترات آمونیوم، آهک و اوره و … استفاده میشود.

آیا میتوان به صورت خانگی کمپوست قارچ تهیه کرد؟

تهیه کمپوست قارچ به صورت خانگی به هیچ عنوان پیشنهاد نمیشود. زیرا تهیه کمپوست قارچ یک فرایند خاص بوده و نیاز به زمان بندی دارد. هم اینکه به صرفه نیست، بهتر است که کمپوست آماده خرید کنید. همچنین فرایند تهیه کمپوست قارچ بوی بسیار نامطبوع و آزار دهنده ایجاد میکند و محل تولید آن باید چندین کیلومتر از مناطق مسکونی فاصله داشته باشد.

 

روش های مختلف تهیه کمپوست قارچ - فروشگاه اینترنتی اندیشه سبز

یکی از مواد مهمی که برای تهیه کمپوست استفاده میشود، کاه و کلش می باشد. در واقع کاه به دلیل بافت سلولوزی در زمان تجزیه شدن ویتامین های لازم برای رشد قارچ را آزاد میکند و میسلیوم های قارچ نیز برای رشد از آن بهره می برند.

 مواد به کار رفته در ساخت کمپوست قارچ به تدریج تجزیه میشوند. در اثر این تحلیل رفتن و فعالیت میکروارگانیزم های داخل آن، بستری نرم و بسیار مغذی به وجود می آید که فقط مناسب رشد قارچ می باشد. در حین فراوری کمپوست قارچ، فرایند تخمیر نیز انجام میگیرد. در نتیجه این عمل دمای کمپوست افزایش پیدا میکند و تمامی میروارگانیزم های مضر و عوامل بیماری زا از بین می روند. در نتیجه تخمیر کمپوست فقط میکروارگانیزم های مفید و گرما دوست باقی مانده که آنها برای رشد قارچ بسیار مفید میباشند.

میسلیوم های قارچ برای رشد نیاز به یک بستر مغذی دارد. در سالن های کشت قارچ کمپوست بهترین بستر برای رشد قارچ می باشد. اگر در پرورش قارچ از کمپوست استفاده نشود آفات مختلف نیز به همراه قارچ ها رشد خواهند نمود که در نهایت باعث بیماری و کاهش کیفیت قارچ میشوند.

در تهیه کمپوست قارچ لازم است که مواد به کار رفته به صورت یکنواخت و با ترکیبی صحیح مخلوط شوند. چرا که اگر کمپوست یکنواخت نباشد، قارچ ها نیز به صورت نامرتب و ناقص رشد نموده که عمل برداشت را می تواند با مشکل مواجه کند.

مواد اصلی تشکیل دهنده کمپوست قارچ

کاه و کلش: یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده کمپوست، کاه می باشد. برای این منظور می توان از کاه گندم و یا کاه چاودار، برگ های ذرت، ساقه گیاه برنج و تفاله نیشکر نیز استفاده نمود. کاه مورد استفاده برای ساخت کمپوست باید خرد باشد تا کمپوست حاصل بتواند رطوبت را حفظ کند و عملیات تخمیر نیز به کندی پیش برود.

کاه دارای کربوهیدارت بوده و همان طور که ذکر شد در زمان تجزیه شدن مواد مغذی زیادی در اختیار قارچ ها قرار می دهد.

در ساخت کمپوست از چه موادی استفاده میشود - فروشگاه اینترنتی اندیشه سبز

کود مرغی: یکی دیگر از موادی که در ساخت کمپوست استفاده میشود کود مرغ می باشد. برای این منظور از کود مرغ های گوشتی باید بهره گیری شود. کود مرغ باعث میشود که فرایند تخمیر کمپوست سریعتر شکل بگیرید. کود مرغ حاوی کربوهیدرات هایی است که سریع تجزیه میشود. البته برای تحریک فرانید تخمیر از نیتروژن نیز استفاده میشود.

در فراوری کمپوست قارچ یکی از مواد مهم نیتروژن به شکل پروتئین می باشد که برای قارچ ها ماده بسیار مغذی است. در تهیه کمپوست نسبت کربن به نیتروژن باید دقیق باشد تا کمپوست حاصل به صورت یکنواخت تیه شود.

نیاز غذایی اصلی قارچ ها شامل دو عنصر میشود که یکی از آنها کربن و دیگری نیتروژن است. برای تأمین کربن، کلش و کاه بهترین ماده بوده و برای تأمین نیتروژن نیز کود مرغی گزینه مناسبی است.

پرورش قارچ را اصولی یاد بگیرید.

خرید کمپوست آماده و یا تهیه آن؟!!

برای تهیه کمپوست بهترین راه خرید از کارخانه های معتبر می باشد. چرا که کمپوست تهیه شده توسط افراد به لحاظ باردهی و بهداشت مناسب رشد قارچ نمی باشد. همچنین هزینه تولید کمپوست قارچ در منزل ممکن است برای شما بسیار گران تر از کمپوست کارخانه ای تمام شود.

نحوه تهیه کمپوست قارچ

تهیه کمپوست شامل دو فاز اصلی می باشد که در مرحله اول مواد اولیه با هم مخلوط میشوند و در مرحله دوم تخمیر صورت میگیرد.

مرحله اولیه تهیه کمپوست:

در ابتدا کلش گندم را در آب خیس میکنند. چرا که کلش باید حداقل 75 درصد رطوبت به خود جذب کند. برای همین معمولا در کارخانه های کمپوست سازی، کلش گندم را در استخرهای آب به مدت 10 الی 12 ساعت نگه می دارند. به طور معمول هر یک تن کلش خشک برای تولید 2.5 تن کمپوست قابل استفاده است. لازم به ذکر است که از این مقدار کمپوست میتوان تا نیم تن قارچ برداشت نمود.

در مرحله میکس مواد به ازای 60 الی 80 درصد کلش خشک از کود مرغی و به ازای 10 الی 15 درصد از پودر سنگ و مابقی نیز شامل املاح معدنی  و مواد دیگری می باشد که هر کارخانه با توجه به دستورالعمل خاص از آنها استفاده میکند.  بعنوان مثال اگر کلش خشک 1000 کیلوگرم باشد، بعد از خیساندن آن باید 600 الی 800 کیلوگرم کود مرغی به همراه 100 الی 150 گرم پودر سنگ گچ مصرف شود.

مرحله اولیه تهیه کمپوست - فروشگاه اینترنتی اندیشه سبز

برای ترکیب یکنواخت مواد ابتدا کلش خیس خورده را حداکثر با ارتفاع 50 سانتی متری بر روی محوطه پخش میکنند. در ادامه کود مرغی به نسبت گفته شده بر روی کلش توزیع میشد و در نهایت سنگ گچ را به آن اضافه میکنند. البته برخی از کارخانه ها پودر سنگ گچ را در مرحله میک آپ به کمپوست اضافه می نمایند.

توده کمپوست به دست آمده باید به خوبی هم زده شود تا مواد با کلش به خوبی مخلوط شوند. در کارخانه های تولید کمپوست قارچ معمولا از لودر برای میکس کمپوست استفاده میکنند. عمل هم زدن کمپوست باید در روزهای دوم، چهارم، ششم و هشتم نیز انجام گیرد. برای این منظور می توان از نیروی انسانی و چهار شاخ نیز استفاده نمود.

این عمل باعث هوادهی و یکنواختی عمل تخمیر میشود. برای تأمین رطوبت از دست درفته کمپوست می توان از آب تازه استفاده نمود. اما معمولا آب کثیف به جا مانده از کمپوست را مجددا به آن اضافه میکنند. چرا که این آب حاوی میکروارگانیزم های مفید و مواد مغذی می باشد که می توان مجددا آنها را به کمپوست باز گرداند.

در فاز نخست رنگ کلش به قهوه ای تیره تبدیل شده و بوی شدید آمونیاک از آن حاصل میشود. در این مرحله باید رطوبت کمپوست 75 درصد و میزان اسیدیته آن 8.5 باشد. همچنین نسبت کربن به ازت در مرحله نخست باید 20 الی 22 درصد و میزان ازت نیز 1.7 الی 1.9 درصد وزن مواد خشک باشد.

میک آپ و قالب زنی کمپوست

عمل میک آپ و قالب زنی کمپوست نیز در روز 10 ام انجام میگیرد. عملیات قالب زنی در روزهای 12، 14 و 15 مجددا انجام گرفته میشود. هر مرحله قالب زنی باید با فاصله زمانی 14 ساعت شکل گیرد. اگر رطوبت کمپوست کم شده باشد باید از آب تازه برای تأمین رطوبت آن استفاده نمود.

انتقال کمپوست به تونل های پاستوریزاسیون

در روز 16 ام کمپوست جهت آزمایش ها و تخمیر به تونل های پاستوریزاسیون منتقل می شود. در تونل پاستوریزاسون عمل تخمیر انجام میشود که نتیجه آن بالا رفتن دمای کمپوست به بالای 58 درجه می باشد. در نتیجه این امر میکروارگانیزم های مضر و عوامل بیماری زا از بین می روند.

عمل پاستوریزاسیون کمپوست قارچ در همان دمای 58 الی 59 درجه به مدت 10 ساعت شکل میگیرد. سپس به تدریج دمای کمپوست هر ساعت یک درجه کاهش داده میشود تا به دمای 48 درجه برسد. در این مرحله عملیات آمونیاک گیری فعال شده و تا کاهش غلظت آمونیاک کمپوست به زیر 100 پی پی ام باید این مرحله ادامه داشته باشد. به این مرحله، شیرین کردن کمپوست قارچ نیز گفته میشود و معمولا 5 روز طول میکشد.

مرحله نهایی و تلقیح اسپان قارچ

در نهایت بعد از کاهش آمونیاک توده کمپوست به زیر 100 ppm، مرحله نهایی و بذر زنی شروع میشود. در ابتدا باید دمای کمپوست هر ساعت 3 الی 4 درجه کاهش داده شود تا کمپوست به دمای 25 درجه برسد. سپس توده کمپوست از تونل خارج شده و عملیات تققیح اسپان قارچ به آن انجام داده میشود. برای این کار 10 الی 12 کیلو گرم اسپان قارچ را در یک تن کمپوست مخلوط میکنند.

پس از مرحله نهایی، کمپوست به رنگ قهوه ای تیره با لکه های سفید در می آید. همچنین بوی آن همانند علف تازه شیرین میشود. کمپوست آماتده شده باید دارای رطوبت 68 درصدی با اسیدیته 7.5  ph باشد.

در صورتیکه نیاز به کمپوست قارچ دارید، می توانید برای خرید کمپوست قارچ با کارشناسان بخش فروش گروه اندیشه سبز تماس بگیرید. همچنین گروه اندیشه سبز تولید کننده انواع تجهیزات سالن قارچ ازجمله دستگاه مه پاش، هواساز سالن قارچ، دیگ بخار و … می باشد.

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

برای اطلاع از پاسخ به نظر خود، شماره همراه را در کادر زیر وارد کنید.

5 نظرات
  1. صادق میاندابی می گوید

    سلام عرض ادب دارم.بنده از خواندن مقالات تون خیلی به اطلاعاتی که داشتم افزوده شد ازاین بابت خیلی سپاسگزارم .و اما بنده اکه بخوام در مکانی که به متراژ 5در5 می باشد .چقدر باید کمپوست قارچ بخرم؟.ضمنا
    آیا شما سروران گرامی نیاز اولیه ام رو ارسال میکنید.سپاس از توجهتون.

    1. admin-ra می گوید

      سلام دوست عزیز
      ممنون از حسن توجه شما
      برای هر متر مکعب از زمین می تونی 50 کیلوگرم کمپوست قارچ بریزی
      متاسفانه ما کمپوست قارچ برای فروش نداریم

  2. صابر می گوید

    بسیار عالی

    1. andisheh-m-admin می گوید

      ممنون از شما

  3. صابر می گوید

    عالی

سوالی داری کلیک کن 👋