پرورش قارچ در منزل یکی از پردرآمدترین شغلهای خانگی است که این کسب و کار ساده را میتوانید در یک محیط کوچک نیز انجام دهید. تنها نیاز است جهت شروع این کار در منزل، برخی دستگاههای ضروری مانند رطوبت ساز، سیستم گرمایشی و تهویه را تهیه کنید. در ادامه این متن از کارخانه اندیشه سبز تمام نکات لازم جهت پرورش قارچ در خانه به ساده ترین روش به شما آموزش داده می شود:
پرورش قارچ در منزل از صفر تا 100
پرورش قارچ در منزل را میتوانید از یک فضای کوچک شروع کنید. این محیط میتواند اتاق کوچک یا زیر زمین باشد. تنها برای این کار کافی است تهویه محیط به گونه ای باشد که میزان رطوبت و اکسیژن در آن به خوبی کنترل گردد. در ادامه روش های مختلف پرورش قارچ در این محیط ها به صورت کامل بررسی شده است:
انتخاب نوع قارچ برای پرورش در خانه
در ابتدای امر نیاز است تا نوع قارچ مد نظر را انتخاب نمایید. به طور کلی قارچ خوراکی در سه نوع گانودرما، صدفی و دکمه ای پرورش می یابد. به دلیل محبوبیت قارچ دکمه ای و بازار فروش بزرگ آن، توصیه می گردد این قارچ را برای شروع انتخاب نمایید.
محیط مناسب جهت پرورش قارچ
همان گونه که گفته شد، شما به راحتی میتوانید پرورش قارچ را در یک زیرزمین کوچک یا یک اتاق 12 متری شروع کنید. اما نیاز است تا این اتاق توسط سبد های پلاستیکی میوه، تخته های چوبی، قفسه های مخصوص و یا کیسه های پلاستیکی برای کشت محصول آماده سازی شود. در ادامه چند بستر برای کشت قارچ در خانه به شما معرفی شده است:
الف- پرورش قارچ در سبد میوه؛ در دسترس و ارزان
انواع سبدهای میوه بهترین گزینه ممکن جهت پرورش قارچ در منزل هستند. جهت خرید سبدهای میوه ابتدا فضای موجود را در نظر بگیرید و تعداد مناسبی سبد خریداری کنید. در مرحله بعدی با استفاده از پلاستیک ضخیم قسمت کف و دیوارههای سبد را به صورت کامل بپوشانید.
سبدهایی را انتخاب کنید که ارتفاع کمی داشته باشند؛ با این کار بهره وری در تولید افزایش مییابد و فضای کمتری اشغال میشود. سبدهایی میوه را قبل از قرار دادن در محیط کشت به خوبی ضد عفونی کنید تا از ایجاد بیماریهای قارچی در محیط کشت پیشگیری شود.
جهت کشت قارچ بهتر است سبدهای پلاستیکی انتخاب کنید، زیرا سبدهای چوبی در برابر رطوبت مقاوم نیستند و در صورت مجاورت با نم به مرور از بین میروند. همچنین سبدهای پلاستیکی نسبت به دیگر سبدهای موجود در بازار صرفه اقتصادی بالاتری دارند.
ب- پرورش قارچ در گلدانهای کوچک
استفاده از گلدانهای خانگی میتواند هزینههای پرورش قارچ در منزل را کاهش دهد. برای انجام این کار از گلدانهای سالم و بدون درز استفاده کنید.
جهت کشت قارچ بهتر است از گلدانهای پلاستیکی استفاده کنید. گلدانهای پلاستیکی وزن پایینی دارند و به راحتی جابهجا میشوند. همچنین گلدانهای پلاستیکی نسبت به دیگر گلدانهای موجود در بازار قیمت پایینتری نیز دارند. استفاده از گلدانهای مربعی در محیطهای کوچک میزان فضای اشغال شده را کاهش میدهد.
ج- پرورش قارچ در قفسههای گالوانیزه؛ محکم و ماندگار
استفاده از قفسههای گالوانیزه بازدهی پرورش قارچ در منزل را افزایش میدهد. قفسههای گالوانیزه در برابر نفوذ رطوبت مقاوم هستند و به راحتی زنگ نمیزنند. جهت افزایش مقاومت این قفسهها، طبقات مختلف را با استفاده از سیمهای آلومینیومی به یکدیگر متصل کنید.
جهت پوشاندن قسمت کف قفسه از ورقههای پلاستیکی محکم استفاده کنید. صفحات چوبی در حضور نم و رطوبت کپک میزنند و شرایط مناسبی جهت رشد باکتری فراهم میکنند.
جهت خرید قفسههای گالوانیزه ارتفاع سقف محیط را در نظر بگیرید. آخرین طبق قفسه باید فاصله مناسبی از سقف داشته باشد تا قارچهای موجود در این طبقه خراب نشوند.
د- پرورش قارچ در کیسه پلاستیکی
کیسه های پلاستیکی نیز بستر مناسبی برای پرورش قارچ می باشند. البته از این کسه ها بیشتر در پرورش قارچ صدفی استفاده می گردد. استفاده از این بستر در پرورش قارچ خانگی، نسبت به سایر موارد گفته شد ارزان تر بوده و هزینه کمتری در بر دارد.
تجهیزات لازم جهت پرورش قارچ در خانه
جهت پرورش قارچ در منزل باید دستگاههای لازم را تهیه کنید. خرید این دستگاهها مهم ترین مرحله راه اندازی خط تولید قارچ در خانه است. در ادامه ضروریترین دستگاههای لازم جهت پرورش قارچ بیان شده اند:
تجهیزات گرمایشی
جهت پیشگیری از کاهش دمای سالن در فصل زمستان یک دستگاه گرم کننده ایمن در سالن قرار دهید. این وسیله میتواند انواع هیتر برقی یا بخاری گازی باشد. جهت تعبیه دستگاه گرمایشی در سالن مراقب باشید که قارچها در معرض حرارت مستقیم قرار نگیرند.
دستگاه تهویه هوای سالن
دستگاه تهویه کننده هوا یکی از مهمترین وسایلی است که جهت پرورش قارچ در منزل نیاز دارید. این دستگاه هوای موجود در سالن را به گردش در میآورد و میزان اکسیژن در دسترس قارچها را افزایش میدهد. مکان قرارگیری دستگاه تهویه کننده با توجه به ابعاد سالن مشخص میشود.
کولر آبی یا دستگاه رطوبت ساز
تامین رطوبت مورد نیاز سالن یکی از مهمترین مواردی است که جهت پرورش قارچ در منزل باید در نظر بگیرید. با توجه به مساحت سالن میتوانید از کولر آبی کوچک یا انواع دستگاه مه پاش سالن قارچ استفاده کنید. این دستگاهها باید تمام قفسههای گلخانه را به صورت یکسان مرطوب کنند.
دماسنج و رطوبت سنج دیجیتالی
با تعبیه دماسنج و رطوبت سنج دیجیتالی میتوانید رطوبت و دمای محیط را کنترل کنید. جهت ارزیابی دقیقتر دما و رطوبت، چند دماسنج با فاصله مناسب از یکدیگر در سالن قرار دهید.
دستگاه آبیاری قطرهای
تامین آب مورد نیاز محصول یکی از مهمترین مراحل پرورش قارچ در منزل است. جهت آبیاری قارچ کشت شده در خانه میتوانید از دستگاههای آبیاری قطرهای یا مه پاش ها استفاده کنید. همچنین آبیاری محصول با استفاده از آب پاشهای دستی یا یک روش کاملا اقتصادی است.
آماده سازی کمپوست و کشت بذر قارچ
پس از تهیه تجهیزات لازم و آماده سازی سالن و اتاق پرورش قارچ، نیاز است تا کمپوست ها را وارد اتاق نمایید. در ابتدا کمپوست های مخصوص را درون بستر مورد نظر (سبد میوه، قفسه گالوانیزه یا …) بریزید. سپس با کمک چوب کاملا کمپوست ها را هم سطح کنید تا سطح آن ها صاف گردد. پس از آبیاری و مرطوب کردن سطح کمپوست نیاز است بذر قارچ ها را بر روی کمپوست و با فاصله از هم بریزید.
در این مرحله معمولا روی کمپوست ها با روزنامه پوشانده می شود و سپس روزنامه با آبپاش مخصوص کاملا آبیاری و خیس می گردد. پس از ریسه دوانی روی کمپوست ها، نیاز است تا خاک قارچ روی کمپوست ریخته و صاف شود. مجددا روی این خاک نیز روزنامه قرار گرفته و آبیاری می گردد.
در مرحله بعد، ریسه دوانی روی خاک صورت پذیرفته و نیاز است تا روزنامه ها برداشته شود. سپس با هوادهی سالن، شروع باردهی قارچ های شما آغاز خواهد شد.
نکاتی جهت کشت قارچ در منزل
با رعایت برخی نکات ساده جهت پرورش قارچ در منزل میتوانید محصولی با کیفیت تولید کنید. فراهم کردن شرایط محیطی مناسب باعث افزایش میزان بازدهی تولید میشود. در ادامه مهمترین نکاتی که جهت کشت قارچ در خانه باید بدانید را بررسی میکنیم.
نوع قارچ جهت کشت را انتخاب کنید
جهت پرورش قارچ در منزل با در نظر گرفتن نیاز بازار بذر مناسب را تهیه کنید. پرورش انواع قارچهای دارویی و خوراکی سودآوری بسیار بالایی دارد.
محیطی با ارتفاع مناسب فراهم کنید
مناسب بودن ارتفاع سقف محیط اهمیت زیادی جهت پرورش قارچ دارد. در صورتی که ارتفاع سقف سالن بیشتر از مقدار استاندارد باشد، فراهم کردن دما و رطوبت مناسب دشوار خواهد بود.
از وسایل چوبی استفاده نکنید
بهتر است از وسایل چوبی جهت پرورش قارچ در منزل استفاده نکنید، زیرا چوب در برابر رطوبت مقاومت پایین دارد. کپک چوب میتواند قارچها را در معرض بیماری میکروبی قرار دهد.
از قارچها در برابر یخ زدگی محافظت کنید
کاهش دمای سالن در فصل زمستان یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده برای قارچ است. جهت تامین گرمایش مورد نیاز سالن میتوانید از انواع وسایل گرمایشی ایمن استفاده کنید.
رطوبت محیط را تامین کنید
رطوبت کافی یکی از مهمترین شرایط لازم جهت پرورش قارچ در منزل است. جهت تولید قارچهای باکیفیت از دستگاههای رطوبت ساز استفاده کنید.
تهویه محیط را در نظر بگیرید
وجود تهویه مناسب در سالن نیاز اکسیژن محصول را تامین میکند. جهت تهویه محیط میتوانید فنهای مخصوص را در قسمتهای مختلف سالن قرار دهید.
دمای محیط را کنترل کنید
جهت پیشگیری از خراب شدن محصول دمای سالن پرورش قارچ را به صورت منظم چک کنید. میتوانید چندین دماسنج مدرج را در قسمتهای گوناگون سالن قرار دهید.
از کمپوست مناسب استفاده کنید
نیازهای تغذیهای قارچ توسط کمپوستهای گیاهی تامین میشود. جهت پرورش قارچ در منزل باید کمپوست مناسب را در اختیار محصول قرار دهید. کمپوست ترکیبی از خاک، کود و مواد معدنی مورد نیاز قارچ است و یک بستر رشد مناسب برای محصول تامین میکند.
قارچ رسیده را برداشت کنید
پس از این که قارچ جوانه بزند حدود ۲ هفته زمان نیاز دارد تا برسد. بهتر است قارچهای رسیده را در زمان مناسب برداشت کنید تا کیفیت محصول کاهش نیابد.
از آفت کشها استفاده کنید
قارچ مقاومت پایینی در برابر آفات دارد؛ جهت حفظ کیفیت محصول از داروهای مناسب استفاده کنید.
درجه بندی کردن قارچها
محصول را پس از برداشت به یک محیط مرطوب و خنک انتقال دهید تا خراب نشود. قارچهای به دست آمده را درجه بندی کنید و تنها قارچهای سالم را در بسته قرار دهید.
هزینه پرورش قارچ در منزل
جهت تخمین هزینههای پرورش قارچ در منزل، ابتدا باید تمام موارد لازم برای انجام این کار را به صورت دقیق فاکتور کنید. قسمت عمده این هزینهها مربوط به هزینه ثابت میشود که شامل تهیه ابزارها، تجهیزات و مواد اولیه است. بخش دیگر را هزینه متغیر نامیده میشود که در دورههای متناوب پرورش قارچ باید آن را پرداخت کنید. در ادامه هر یک از این هزینهها را بررسی میکنیم.
هزینههای ثابت جهت پرورش قارچ در منزل
این هزینه شامل دستگاهها یا وسایلی است که جهت تهیه آنها تنها یک بار هزینه پرداخت میکنید. خرید دستگاههای دماسنج، تهویه، گرمایشی و قفسه شامل هزینه ثابت هستند بخش عمده سرمایه اولیه شما صرف هزینه ثابت میشود؛ البته به پرداخت مجدد این هزینه در دوره کشت بعدی نیازی نیست.
هزینههای متغیر جهت پرورش قارچ در خانه
پس از شروع کشت با هزینههای مختلفی مانند پرداخت هزینه انرژی برق و گاز مواجه میشوید. این موارد مربوط به هزینههای متغیر هستند که در طول کشت محصول باید آنها را در نظر بگیرید. تعمیر قفسههای زنگ زده و دستگاههایی که دچار ایراد شدهاند، شامل هزینه متغیر میشود. کنترل کردن هزینه متغیر جهت تخمین سود نهایی کشت اهمیت بالایی دارد.
سخن پایانی
در این پست از کارخانه اندیشه سبز ساده ترین روش پرورش قارچ در خانه، آموزش داده شد. پرورش قارچ در منزل یکی از بهترین ایدههای کسب درآمد خانگی است. جهت شروع کشت قارچ ابتدا محیطی با ارتفاع مناسب فراهم کنید. سپس دستگاههای تهویه، رطوبت ساز و … را در قسمت مناسبی از سالن قرار دهید. جهت پیشگیری از خراب شدن قارچها، دمای محیط را با استفاده از چند دماسنج بررسی کنید. سپس در زمان لازم، قارچ های رسیده را برداشت و در بازار های محلی به فروش رسانید.
من کتاب پرورش قارچ رو میخواهم از کجا تهیه کنم
به کتابفروشی مراجعه کنید
باسلام خیلی ممنون از راهنمایی واطلاعات شما درباره پرورش قارچ عالی بود من بخام کارپرورش قارچ روشروع کنم برای یافتن پاسخ چطور به شمادسترسی داشته باشم میشه یک شماره تماس جهت مشاوره بدین
سلام دوست عزیز
از همین بستر پاسخگوی سوالات همه عزیزان هستیم
سلام هربسته کمپوست خاک قارچ معمولا واسه چند سبد میوه هستش
سلام من میخام تازه شروع کنم و برای مصرف شخصی کاشت قارچ شروع کنم بنظر شما از چ راه کاری استفاده کنم ک هزینه کمی و باز دهی بالایی داشته باشد
سلام وقت بخیر ازمطالب استفاده کردم خیلی خوب بود .من در زمینی به مساحت ۱۰۰ متر قصد پرورش قارچ دارم .آیامیتونم شماره ای داشته باشم تادرصورت نیاز(که حتماهم نیاز میشه) سوالاتم رو بپرسم ممنون
در خدمتیم طاهره جان از همین بستر سوالاتتون رو جویا بشین راهنمایی دقیق صورت میگیره