کشت یونجه در گلخانه | روش کشت هیدروپونیک و معمولی

مزایا و روش های کشت یونجه در گلخانه 

کشت یونجه معمولا در زمین های کشاورزی و به صورت انجام می شود، اما امکان کشت آن در گلخانه با بازدهی بالاتر نیز وجود دارد. در مناطق جغرافیایی معتدل و کوهستانی که از آب فراوانی بهره مند هستند به راحتی می توان یونجه و انواع علوفه های مورد نیاز دام را کشت کرد. اما در مناطق بیابانی و کم آب که دسترسی به آب زیادی وجود ندارد، امکان کشت یونجه به صورت معمولی وجود ندارد. بنابراین مهندسان کشاورزی برای جلوگیری از این مشکل از شیوه کشت گلخانه ای استفاده می کنند، روشی که در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی طرفدار داشته و به عنوان یک روش مقرون به صرفه جهت تولید علوفه به شمار می رود.  

در این نوشته از اندیشه سبز قصد داریم شیوه کشت گلخانه ای یونجه و علوفه را به شما آموزش دهیم و هزینه ها و تجهیزات لازم برای این کار را به شما معرفی کنیم. 

در چه مناطقی امکان کشت گلخانه ای یونجه وجود دارد؟

به طور کلی در هر منطقه جغرافیایی به خصوص مناطق کم آب امکان کشت گلخانه ای یونجه وجود دارد. یونجه گیاه مقاومی است که شرایط آب و هوایی بسیار سرد و بسیار گرم و هم چنین آفات را می تواند تحمل کند. ریشه این گیاه به صورت چندساله بوده و با یکبار کشت آن تا چندین سال می توان یونجه برداشت کرد. 

مزایای کشت گلخانه ای یونجه نسبت به روش سنتی

کشت گلخانه ای یونجه سود کشاورز را چند برابر می کند و قطعا این اتفاق بی دلیل نیست، در ادامه دلایل افزایش سود در روش کشت گلخانه ای و مزایای آن نسبت به زمین کشاورزی اشاره خواهد شد :

الف – مصرف آب در کشت گلخانه ای بسیار پایین است و تبخیر آب به کندی صورت می گیرد، بنابراین با فاصله زمانی طولانی تری می توان علوفه ها را آبرسانی کرد. هم چنین در گلخانه های آب کشت یا هیدروپونیک ، نیاز به آب خیلی کمی وجود دارد. 

ب – دما و رطوبت در گلخانه ها قابل کنترل است، بنابراین احتمال تلفات یونجه در سرما یا گرما وجود ندارد و دما و رطوبت لازم از طریق تجهیزات مورد نظر تامین می شود. 

ج – در گلخانه ها آفات به خوبی کنترل می شود و از رشد آنها جلوگیری می شود. چون که ورود و خروج هوا در گلخانه تحت کنترل است و راهی برای ورود حشرات به داخل گلخانه ها وجود ندارد. هم چنین از طریق کشت هیدروپونیک تا حد زیادی می توان آفات خاکی را کاهش داد. 

بنابراین در روش کشت گلخانه ای نیاز کمتری به سموم کشاورزی خواهد بود و علوفه های سالم تری را می توان برای دام تولید کرد که به سلامت آنها و ارگانیک بودن محصولات تولیدی آنها کمک خواهد کرد. 

د – امکان قفسه بندی فضای کشت وجود دارد که در این صورت در یک فضای کوچک تا چندین تن علوفه می توان برداشت کرد. این ویژگی برای کسانی مفید است که دارای زمین کشاورزی محدودی هستند و از طرفی می خواهند علوفه زیادی برای دام خود تولید کنند و یا کسانی که از یک فضای کوچک، درآمد زیادی می خواهند به دست آورند.

هـ – امکان چریدن حیوانات در گلخانه وجود ندارد چرا که فضای آن کاملا محصور و تحت کنترل می باشد و دستبرد علوفه ها توسط دزدان دور از ذهن خواهد بود. 

معایب کشت گلخانه ای یونجه چیست؟

تنها عیبی که در روش کشت گلخانه ای یونجه وجود دارد، هزینه نسبتا بالا در راه اندازی اولیه آن است که صرف خرید تجهیزات لازم برای بنا کردن گلخانه ، تجهیزات گرمایشی و سرمایشی و تهویه ، سیستم های آبرسانی و … می شود که البته این هزینه ها به مرور زمان جبران خواهد شد. 

روش های مختلف کشت یونجه در گلخانه

معمولا از دو روش برای این منظور استفاده می شود که هر کدام دارای مزایا و معایبی است و در زیر به این دو روش پرداخته خواهد شد. 

الف – استفاده از خاک برای کشت

در صورتی که در یک منطقه جغرافیایی بد آب و هوا و یا کم آب قرار دارید، اما خاک آن منطقه از مواد مغذی و کیفیت بالایی بهره مند است، می توانید با استفاده از گلخانه ، یونجه یا هر علوفه دیگری را بکارید. 

در این روش، پس از شخم زدن و کشت یونجه ، گلخانه نیز بر روی زمین مورد نظر بنا خواهد شد و شرایط مناسب برای کشت یونجه فراهم خواهد شد. استفاده از آبیاری قطره ای و هم چنین بسته بودن فضای گلخانه ، مصرف آب علوفه را کاهش خواهد داد. 

ب – استفاده از آب برای کشت 

اگر در یک منطقه جغرافیایی بد آب و هوا قرار دارید و از طرفی هم خاک حاصلخیز مناسبی در اختیار ندارید می توانید از شیوه آب کشت یا همان هیدروپونیک استفاده کنید، در این شیوه یونجه ها در بستر آب رشد می کنند و مواد معدنی و مغذی لازم برای رشد علوفه ها به آب تزریق می شود. 

در این روش هم نیاز به آب زیادی نیست و هم به هیچ گونه خاکی برای کشت نیاز نیست. حتی می توان علوفه ها را به صورت طبقاتی کاشت و از یک زمین کوچک چندین تن علوفه برداشت کرد. با توجه به افزایش روزافزون جمعیت روی زمین و آمدن فشار حداکثری به بخش دامداری و کشاورزی، این روش می تواند علوفه مورد نیاز دام را تامین کند.

ملزومات مورد نیاز برای ساخت گلخانه یونجه

گلخانه یونجه نیز مانند هر گلخانه دیگری با ملزوماتی مانند لوله گالوانیزه ، نایلون های ضخیم ضد اشعه ماورا بنفش ، ورق های فلزی و… قابل ساخت است که در نوشته انواع طرح و سازه گلخانه به روش های مختلف ساخت گلخانه اشاره شده است. 

مساحت گلخانه به سرمایه و زمین مورد نظر شما بستگی دارد و از این بابت هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد، اما ارتفاع گلخانه باید بین 3 الی 4 متر باشد تا گردش هوا به خوبی انجام شود. معمولا این گلخانه ها به صورت تونلی ، طرح اسپانیایی و یا طرح ایرانی ساخته می شوند. 

از تجهیزات لازم برای ساخت گلخانه به طور کلی می توان اشاره کرد، در مقاله هزینه های راه اندازی گلخانه به هر آنچه که برای ساخت گلخانه یونجه نیاز دارید، پرداخته شده است. 

1- لوله های گالوانیزه

برای ساخت چارچوب کلی گلخانه کاربرد دارد و نقش اسکلت آن را ایفا می کند، این لوله ها برای دارای پوشش رنگ کوره ای باشند در برابر رطوبت گلخانه ، پوسیده نشوند. 

2- نایلون های ضخیم ضد اشعه ماورا بنفش 

این نایلون مانع از خروج رطوبت و گرمای گلخانه خواهد شد و حتی امکان کشت یونجه در فصل زمستان را نیز فراهم خواهد آورد. برخی از اشعه های مضر خورشید سبب از بین رفتن محصولات کشاورزی می شود، این نایلون مانع از ورود اشعه های مضر خورشید خواهد شد. 

3- فن تهویه

هر گلخانه نیاز به چندین فن تهویه دارد تا حرارت و رطوبت اضافی را از گلخانه خارج کند و شرایط مساعدی را برای رشد محصولات کشاورزی فراهم آورد. اندیشه سبز به همین منظور انواع فن های گلخانه ساده ، دمپردار، استیل و پلی اتیلنی را در اختیار فعالان این حوزه قرار داده است که دارای یکسال گارانتی و خدمات پس از فروش 10 ساله است، برای مشاهده به صفحه فن گلخانه مراجعه کنید. 

4- هیتر مخصوص گلخانه

هیتر یا همان بخاری که برای گرمایش گلخانه کاربرد دارد و در فصل های سرد سال برای رشد محصولات می توان از آن استفاده کرد. اگر قصد دارید در فصل زمستان هم یونجه و علوفه بکارید، هیتر گلخانه به کار شما خواهد آمد. اندیشه سبز انواع بخاری های گلخانه را با ظرفیت های مختلف تولید کرده که دارای گارانتی 1 ساله و خدمات پس از فروش 10 ساله هستند. برای دیدن آنها پیشنهاد می کنم، صفحه هیتر گلخانه را ببینید. 

5- فن سیرکوله 

برای همگن و یکسان کردن دما و رطوبت در تمام قسمت های گلخانه ، باید از فن سیرکوله استفاده کنید. در واقع این فن دما و رطوبت یک قسمت از گلخانه را به قسمت دیگر آن منتقل می کند و به عبارتی به گرم کردن محیط سرد و خنک کردن محیط بسیار گرم کمک می کند. اندیشه سبز این فن ها را با گارانتی 1 ساله و خدمات پس از فروش 10 ساله به فروش میرساند، برای مشاهده آن به صفحه فن سیرکوله مراجعه کنید. 

6- رطوبت ساز

با اینکه رطوبت سازها در گلخانه ها کاربرد کمی دارند، اما اگر در یک منطقه جغرافیایی بسیار خشک قرار داشته باشید طبیعتا برای مساعد کردن شرایط رشد یونجه باید از رطوبت ساز استفاده کنید. معمولا از مه پاش های پروانه ای یا نازلی در گلخانه ها استفاده می شود و اغلب با خیس کردن علوفه و بستر به افزایش رطوبت آن کمک می کند. برای مشاهده انواع رطوبت سازهای مناسب برای گلخانه به صفحه رطوبت ساز مراجعه کنید. 

7- تجهیزات روشنایی

برخی از علوفه ها جهت رشد بهتر نیاز به ساعات روشنایی بیشتری دارند که باید طبق یک برنامه نوری منظم بر روی آنها تابانده شود. برای این منظور می توانید از لامپ های مهتابی کم مصرف در گلخانه استفاده کنید که در صورت نبود نور کافی خورشید قابل استفاده خواهد بود. 

8- سیستم های آبرسانی 

همانطور که گفته شد، بهترین روش آبیاری محصولات در گلخانه ، استفاده از روش آبیاری قطره ای است که با انجام لوله کشی و اتصال به مخزن و پمپ آب قابل انجام است. هم چنین اگر قصد راه اندازی گلخانه هیدروپونیک را داشته باشید، نیازی به آبیاری نخواهد بود چرا که بستر علوفه از آب است و آب و مواد مغذی مورد نیاز خود را از آن تامین خواهد کرد. 

9- تابلو برق، دماسنج و رطوبت سنج

برای کنترل بهتر دما و رطوبت و روشنایی گلخانه باید از سیستم های فوق استفاده کنید. دماسنج و رطوبت سنج ، شما را از وضعیت دما و رطوبت گلخانه مطلع خواهد کرد و با اتصال سیستم های حرارت دهی و آبرسانی و رطوبت دهی به تابلو برق ، در عرض چند ثانیه می توانید تمامی سیستم ها را روشن یا خاموش کنید. 

شیوه کاشت و برداشت یونجه در گلخانه 

پس از راه اندازی کامل نیاز به کاشت بذرهای یونجه خواهد بود که هم در خاک قابل کاشت است و هم آنها را در آب می توانید رشد دهید. از زمان کاشت بذرها تا زمان برداشت ، بسته به دما و رطوبت محیط، بین 3 الی 5 ماه طول خواهد کشید که با توجه به مساعد بودن همه عوامل در گلخانه ، انتظار برداشت پس از 4 ماه را داریم که پس از برداشت اول ، نوبت به برداشت دوم و سوم نیز خواهد رسید. 

مشاوره راه اندازی گلخانه یونجه و علوفه

اندیشه سبز ضمن ارائه انواع محصولات و تجهیزات گلخانه ای ، دارای تجربه چندین ساله در زمینه مشاوره و راه اندازی انواع گلخانه ها نیز بوده است. برای دریافت مشاوره کاملا رایگان قبل از شروع کار حتما با کارشناسان اندیشه سبز در تماس باشید. 

هم چنین می توانید نظرات و سوالات خود از طریق دیدگاه های همین صفحه با ما در میان بگذارید.