طرز تهیه سرشیر در خانه و آشنایی با مواد تشکیل دهنده سرشیر
یکی از محصولات لبنیاتی بسیار خوشمزه و پرطرفدار است که خواهان زیادی در سراسر جهان دارد و با توجه به ارزش غذایی بالایی که دارد معمولا قیمت آن نیز بالاست. این ماده لبنیایی ارزش غذایی بالایی دارد طوری که یک قاشق از آن 60 کالری انرژی دارد و مصرف تنها چند قاشق از آن به همراه عسل ، برای یک وعده صبحانه عالی کفایت خواهد کرد.
معمولا سرشیر همراه با عسل ، شیره خرما و مربا مصرف می شود و یکی از خوشمزه ترین غذاهای صبحانه به حساب می آید. اگر می خواهید این محصول لبنی را در رژیم غذایی خود بگنجانید ، توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد این فرآورده لبنی به دلیل محتوای چربی بالا منجر به افزایش وزن می شود. بنابراین ، بسیار مهم است که قبل از افزودن سرشیر به رژیم غذایی خود ، از میزان کالری آن مطلع شوید تا نه تنها از یک صبحانه خوشمزه لذت ببرید بلکه از افزایش وزن خود نیز جلوگیری کنید.
در این نوشته از اندیشه سبز می خواهیم شما را با طرز تهیه سر شیر در خانه و مواد تشکیل دهنده سرشیر آشنا کنیم، اگر می خواهید اطلاعت کاملی در مورد این غذای لذیذ به دست آورید با ادامه این مقاله همراه باشید.
سرشیر چگونه به دست می آید؟
شیر خامی که از حیواناتی مانند گاومیش، گوسفند، بز، گاو، بوفالو و… به دست می آید چربی بسیار بالایی دارد، این چربی نسبت به سایر اجزای شیر از چگالی کمتری برخوردار است و هنگامی که شیر ساکن و بی حرکت بماند، چربی موجود به سطح شیر آمده و بر روی سطح آن جمع می شود. این چربی به دست آمده سرشیر نامیده می شود، البته بستگی به نوع شیر ، سرشیر ها ضخامت و سفتی متفاوتی دارد به عنوان مثال سرشیر گوسفند ضخیم تر و سفت تر از سرشیر گاو است و این به دلیل نوع تغذیه و نژاد حیوان است.
برای اینکه سرشیر به روش سنتی درست شود ، ابتدا به مدت 1 الی 2 ساعت شیر را بجوشانید ، سپس به آرامی خنک کنید تا چربی موجود به سطح شیر آمده و متراکم شود، برای خنک کردن شیر نباید آن را در یک محیط سرد مانند یخچال قرار دهید بلکه باید در دمای اتاق باشد و هر چه مدت زمان خنک شدن شیر طولانی تر باشد سرشیر به دست آمده سفت تر و خوشمزه تر خواهد بود.
دقت داشته باشید که نمی توان از شیر پاستوریزه و گرمادیده ، سرشیر گرفت. به این دلیل که شیر حاوی نوعی مولکول های پروتئینی است که سبب تجمع چربی موجود در شیر با سرد شدن شیر می شود اما گرمای زیاد این مولکول های پروتئینی را از بین می برد. پس با این حساب می توان گفت که مواد تشکیل دهنده سرشیر همان چربی موجود در شیر خام است.
ویدیو تهیه سرشیر خانگی
سرشیر چه تفاوتی با خامه دارد؟
یکی از سوالات مهمی که اکثرا پرسیده می شود، تفاوت سرشیر با خامه است، فرق اساسی سرشیر و خامه در روند تولید آنها می باشد. همانطور که در بالا ذکر شد ، سرشیر از طریق خنک سازی شیر تولید می شود. اما جهت تهیه خامه ، شیر را در دستگاه های خامه گیر یا همان سپراتور می ریزند که با سرعت زیادی به دور محور خود می چرخد و به دلیل اینکه چربی شیر سبک تر است، در اطراف محور خامه گیر جمع می شود و خروجی مخصوص به بیرون هدایت می شود.
از طرف دیگر میزان چربی و غلظت سرشیر از خامه بیشتر است زیرا چربی به تدریج روی سطح شیر جمع می شود و در نتیجه سرشیر به وجود می آید. همچنین طعم سرشیر قویتر از خامه بوده و بافت آن منسجم است. پس با این توصیفات می توان به راحتی تفاوت خامه با سرشیر و البته طرز تهیه آنها را درک کرد.
سرشیر چقدر کالری دارد؟
هر قاشق غذاخوری از سرشیر 60 کالری دارد و 100 گرم آن دارای 596 کالری می باشد.
طرز تهیه سرشیر در خانه
حال که با شیوه کلی تولید سرشیر و تفاوت آن با خامه آشنا شدید، در این قسمت شما روشی ساده برای تهیه سرشیر در خانه را به شما آموزش خواهیم داد.
قدم اول
باید شیر محلی تهیه کنیم، یعنی حتما باید به خود پرورش دهنده ها مراجعه کرده و شیر خام را از آنها خریداری کنیم، توجه کنید که شیر پاستوریزه دارای کمترین میزان چربی است و با توجه به اینکه از قبل نیز گرما دیده اند، بنابراین امکان تهیه سرشیر از آنها وجود ندارد، پس خرید از پرورش دهنده مهمترین نکته ای است که باید رعایت کنید.
شیر گوسفند و گاومیش نسبت به شیر سایر حیوانات چربی بیشتری دارد و سر شیر به دست آمده کیفیت بالاتر و طعم لذیذتری خواهد داشت، پس حتما شیر این دو حیوان را در اولویت خود قرار دهید.
قدم دوم
باید شیر را با حرارت نسبتا بالا بجوشانید، این کار باید به مدت 20 دقیقه انجام شود ولی مواظب باشید سر زیر نشود، معمولا در کارگاه های تولید مواد لبنیاتی از دستگاه پخت شیر برای این کار استفاده می کنند. اگر شما نیز قصد کسب درآمد از تولید محصولات لبنیاتی را دارید، می توانید مقاله راه اندازی فروشگاه لبنیاتی را مطالعه فرمایید.
قدم سوم
شعله را خاموش کرده و درب ظرف شیر را می گذاریم تا آرام آرام خنک شود. پس از یک الی دو ساعت پس از خنک شدن کامل شیر، ظرف حاوی شیر را به آرامی و بدون تکان در یخچال قرار میدهیم و تا 24 ساعت به آن کاری نخواهیم داشت. پس از گذشت یک روز کامل شاهد سرشیر جمع شده بر روی ظرف شیر خواهیم بود.
در کارگاه ها و مغازه های لبنیاتی با توجه به اینکه حجم بالایی از شیر جوشانده می شود و امکان قرار دادن این حجم از شیر در یخچال وجود ندارد، بنابراین برای خنک کردن شیر از وسایل سرمایشی مثل سردخانه استفاده می شود. برای سرد کردن شیر خام نیز از شیرسردکن استفاده میشود. شیر سردکن دارای موتور سرمایشی بوده و از بدنه استیل و کاملا پاکیزه و البته عایق بندی شده ساخته شده است و قادر به خنک سازی و نگهداری از مقدار زیادی شیر خام می باشد.
قدم چهارم
پس از گذشت یک روز کامل و یا 24 ساعت می توانید سرشیر را با استفاده از یک کاردک برداشت کنید، در مغازه های لبنیاتی آنها را در ظروف 100 گرمی و 200 گرمی به همراه عسل یا مربا به فروش می رسانند. شیر باقی مانده جهت تولید ماست و دوغ و یا فروش به صورت خام کاربرد خواهد داشت.
آیا خوردن سرشیر برای بدن مضر است؟
در صورت استفاده بیش از حد از سرشیر خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی افزایش می یابد، چرا که حدود 60٪ چربی دارد. در نتیجه ، مصرف دراز مدت سرشیر سبب افزایش سطح کلسترول یا چربی خون می شود. انباشت این چربی ها در رگ های خونی جریان خون را کاهش می دهد و خطر حمله قلبی را چند برابر خواهد کرد.
یکی دیگر از عوارض مصرف بیش از حد سرشیر چاقی است. بنابراین جهت حفظ تعادل در وزن خود مصرف این ماده لبنی را در سطح متناسبی حفظ کنید و از مصرف بیش از حد آن خودداری کنید.
دقت در مصرف سرشیر
سرشیر در واقع همان چربی شیر است، که از آن گرفته شده است بنابراین تمام مواد معدنی و ویتامین های موجود در شیر را ندارد و نمی تواند کلسیم و پروتئین بدن را تامین کند.
