دما و رطوبت مناسب برای باشگاه بدنسازی و سالن های ورزشی 

عوارض دما و رطوبت نامناسب در سالن های ورزشی و نحوه تنظیم آن 

دما و رطوبت دو عامل بسیار مهم در محیط های پر تحرک مانند باشگاه بدنسازی است. در سالن های ورزشی به خصوص بدنسازی که تحرک زیادی وجود دارد، شاهد افزایش شدید دما و رطوبت سالن خواهیم بود، بنابراین تهویه در این مکان ها اهمیت بالایی پیدا می کند و حفظ سلامت ورزشکاران در گرو استفاده از تجهیزات تهویه  و رطوبتی، سرمایشی و گرمایشی مناسب است. 

عوارض گرما و رطوبت بالا در سالن های ورزشی

طبیعتا زمانی که انسان ورزش می کند، گرمای زیادی تولید می کند و آب زیادی را به شکل عرق از دست می دهد، حال فرض کنید که تعداد افراد زیادی در یک سالن بسته در حال انجام فعالیت های ورزشی سنگین هستند، نتایج حاصل بالا رفتن دما و رطوبت سالن و افزایش بوی تعریق افراد می باشد. 

بالا بودن دما و رطوبت محیط نیز از طرف دیگر موجب خستگی زودرس و کندی ورزشکاران خواهد شد، آنها به سرعت عرق خواهند کرد و به دلیل بالا بودن دما و رطوبت ، قادر به خنک کردن بدن خود و تجدید قوا جهت انجام ورزش های بعدی نخواهند بود. 

زمانی که بدن از طریق عرق کردن قادر به خنک کردن خود نباشد، میزان سوخت و ساز خود را افزایش خواهد داد و همین امر موجب از دست رفتن مقدار زیادی آب و دهیدراته شدن بدن می شود و نتیجه آن عدم تعادل در مواد شیمیایی موجود در بدن می باشد. 

یکی دیگر از عوارض بالا بودن رطوبت در سالن ورزشی، خطر ابتلا به بیماری های قارچی و بروز آلرژی در بازیکنان و ورزشکاران می باشد. افراد زیادی سردرد و حتی درد در مفاصل پا را احساس خواهند کرد، این امر به دلیل از دست رفتن آب زیاد بدن می باشد. 

زمانی که همزمان با دما ، رطوبت محیط نیز افزایش یابد، هیچ عرقی از روی بدن تبخیر نخواهد شد و احساس خیسی و چسبندگی لباس به بدن را به وجود خواهد آورد که وضعیتی غیر قابل تحمل برای هر فردی خواهد بود. 

عوارض گرما و رطوبت پایین در سالن های بدنسازی و ورزشی

در حالت مقابل، کاهش دما و رطوبت وجود دارد که معمولا در فصل های سرد سال یعنی اواخر پاییز و زمستان رخ می دهد. هم چنان که ورزشکاران در هوای گرم و مرطوب قادر به انجام فعالیت های ورزشی به شکل مطلوب نخواهند بود، دما و رطوبت بسیار پایین و کمتر از حد استاندارد نیز بر کیفیت کار آنها اثر خواهد گذاشت. 

در صورتی که در سالن ورزشی از تجهیزات گرمایشی استفاده نشود، بعدی از مدتی ورزش شاهد سرماخوردگی شدید و گرفتگی عضلات خواهید شد، هم چنین در صورت تداوم ورزش در هوای سرد، احتمال پارگی تاندون ها ، کاهش دمای بدن ، بی حس شدن انگشتان دست و پا، سرفه ، تنگی نفس و … وجود دارد. 

اما اگر دمای سالن مناسب باشد و رطوبت بسیار کمی داشته باشد، باز هم با مشکلاتی روبرو خواهید شد که از عوارض رطوبت پایین بر بدن می توان به خشکی و ترک برداشتن پوست، ترک برداشتن لب ها و خارش گلو اشاره کرد.

در واقع هنگامی که میزان رطوبت سالن ورزشی بسیار کم باشد، آب بیشتری را از طریق تنفس و تعریق بدن از دست خواهید داد. این فرایند ها باعث خشکی پوست، ترک خوردن لب ها ، خارش گلو و بینی می شود.

چشم ها خشک و تحریک می شوند و به دلیل التهاب و خشک شدن غشای مخاطی دستگاه تنفسی، خطر سرماخوردگی ، آنفولانزا و سایر عفونت ها به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

دما و رطوبت مناسب در باشگاه های ورزشی و بدنسازی 

معمولا دمایی که برای سالن های ورزشی و بدنسازی در نظر گرفته می شود بین 20 الی 25 درجه سانتی گراد در نظر گرفته می شود، هم چنین رطوبت 40 الی 50 درصدی مقداری ایده آل برای آنها خواهد بود. 

بنابراین استفاده از یک دماسنج و یک رطوبت سنج دیجیتالی مناسب و استاندارد در سالن کاملا ضروری خواهد بود و به کنترل بهتر دما و رطوبت کمک خواهد کرد. 

چگونه دما و رطوبت را افزایش دهیم؟

جهت افزایش دما و رطوبت سالن به سادگی می توانید از تجهیزات زیر استفاده کنید :

الف – رطوبت ساز اولتراسونیک 

بیشتر محیط های جغرافیایی در فصل های گرم سال رطوبت مناسبی دارند، اما در فصل های سرد سال به دلیل فعالیت تجهیزات گرمایشی، امکان کاهش رطوبت و خشک شدن سالن وجود دارد. 

بنابراین برای جلوگیری از این مشکل می توانید از رطوبت سازهای التراسونیک  استفاده کنید که بهتر است قبل از خرید، ظرفیت رطوبت سازی دستگاه را با حجم سالن ورزشی مقایسه کنید، در صورت بزرگ بودن سالن ورزشی باید از چند رطوبت ساز استفاده کنید. 

ب – از بخاری گازی استفاده کنید

شاید اولین فکری که برای جبران سرما در فصل زمستان به فکرتان خطور کند، استفاده از بخاری گازی خانگی باشد، اما طبیعتا در صورت بزرگ بودن سالن ورزشی استفاده از بخاری های خانگی جوابگو نخواهند بود. این بخاری ها برای باشگاه های بدنسازی کوچک و در مساحت 20 الی 40 متر مربع مناسب خواهد بود .

ج – هیترهای آتش درون 

با اینکه این بخاری ها صنعتی هستند، اما گزینه ای بسیار عالی و بهینه برای گرمایش سریع سالن های ورزشی بزرگ و متوسط می باشد. آنها در عرض چند دقیقه می توانند یک سالن ورزشی بزرگ را گرم و آماده تمرین کنند و به دلیل تولید گرمایی کاملا پاک، مناسب محیط های بسته هستند. 

نمونه هایی از هیتر های آتش درون را می توانید در صفحه هیتر اندیشه سبز مشاهده کنید، این محصولات دارای گارانتی 2 و خدمات پس از فروش 10 ساله هستند و با دو نوع سوخت گاز و گازوئیل قادر به کار هستند. 

د – استفاده از پکیج گرمایشی

یکی دیگر از روش های گرم کردن سالن ورزشی استفاده از شوفاژ و موتورخانه است که با انجام لوله کشی و قرار دادن یونیت های گرمایی در قسمت های مختلف سالن قابل انجام خواهد بود، این روش برای سالن های بزرگ کاربرد دارد و با اینکه هزینه راه اندازی نسبتا بالایی دارد، اما مصرف سوخت کمتری نسبت به سایر روش ها خواهد داشت. 

هـ – استفاده از گرماتاب

گرماتاب یا بخاری تابشی نیز یکی دیگر از روش های گرم کردن سالن است که فقط قسمت های مقطعی و مکان هایی که در زیر تابش مستقیم نور مادون قرمز آن هستند، گرم خواهد شد. این روش نیز برای سالن های بزرگ کاربرد دارد که قصد گرمایش قسمت جزئی از آن را داریم. هیترهای تابشی هم با برق و هم با گاز شهری می توانند کار کنند. 

چگونه دما و رطوبت را کاهش دهیم؟

مسلما زمانی که دما و رطوبت سالن به بیش از مقدار مجاز برسد، عوارض اشاره شده در فوق بروز پیدا خواهند کرد؛ با استفاده از روش های زیر می توانید حرارت و رطوبت باشگاه را به مقدار ایده آل برسانید :

الف – از فن تهویه استفاده کنید

ساده ترین روش برای خارج سازی حرارت و رطوبت اضافی از سالن های ورزشی، استفاده از فن تهویه است که حتما نمونه های مختلفی از آنها را در سالن ها و باشگاه ها مشاهده کرده اید. 

در حالت کلی هر چه قدر از فن های بیشتری استفاده شود و ضریب انتقال هوا در آنها بیشتر باشد، قدرت بیشتری در تخلیه حرارت و رطوبت خواهند داشت. هم چنین به منظور جلوگیری از ورود هوای سرد در فصل زمستان می توانید از فن های دمپردار استفاده کنید. 

ب – استفاده از چیلر

چیلرها وسیله هایی که هستند که آب گرم را به آب سرد تبدیل کرده و از طریق لوله کشی به سیستم های تهویه در داخل سالن وارد می کنند. فن کویل ها نیز وسیله هایی هستند که با کمک آب خنک دریافتی سبب خنک شدن سالن ورزشی می شود. این روش برای خنک کردن سالن ها و سازمان های بزرگ کاربرد دارد، با اینکه هزینه راه اندازی بالایی دارد ولی مصرف برق بسیار پایینی دارد. 

در صورتی که سالن ورزشی بزرگی دارید از این روش می توانید استفاده کنید، در غیر این صورت صرفه اقتصادی نخواهد داشت. 

ج – از کولر آبی استفاده کنید 

در صورتی که باشگاه بدنسازی و یا سالن سرپوشیده نسبتا کوچکی دارید، استفاده از کولرهای ابی به خنک کردن سالن در فصل های گرم سال کمک خواهد کرد. ظرفیت هوادهی و سرمایشی کولر باید با حجم سالن همخوانی داشته باشد تا سرمای کافی را ایجاد کند. 

د – استفاده از دستگاه های رطوبت گیر

اگر در مناطق شمالی کشور زندگی می کنید که رطوبت بیرون از سالن نیز به اندازه رطوبت داخل است، چاره ای نیست جز اینکه از دستگاه های رطوبت گیر استفاده کنید چون که استفاده از فن های تهویه کمکی به کاهش رطوبت باشگاه بدنسازی نخواهد کرد. 

سخن آخر 

در این نوشته با خطرات بالا یا پایین بودن دما و رطوبت در سالن های ورزشی و باشگاه بدنسازی آشنا شدید و روش هایی را نیز برای کنترل حرارت و رطوبت در این سالن ها آموزش دادیم، با مطالعه این مقاله اطلاعات مفیدی به دست خواهید آورد.