روشی ساده برای اندازه گیری رطوبت نسبی هوا بدون رطوبت سنج

روش های اندازه گیری رطوبت بدون رطوبت سنج

بسیاری از فرایندهایی که در اطراف ما در حال جریان میباشد و یا وسایلی که استفاده میکنیم تحت تأثیر رطوبت نسبی هوا هستند. رطوبت بیش از حد تأثیر نامطلوبی بر فلزهایی مثل آهن دارد و باعث ایجاد خوردگی میشود. همچنین رطوبت بالا باعث رشد کپک و قارچ میشود. از طرفی رطوبت کم نیز همه چیز را خشک میکند و باعث ایجاد الکتریسیته ساکن، خشکی پوست، ایجاد آلرژی در افراد و تنفس سخت میشود.

اگر دائما از دستگاه رطوبت ساز در منزل استفاده میکنید باید حواستان به رطوبت نسبی محیط باشد. چون هوای بیش از حد مرطوب برای سلامتی مضر می باشد. سطح رطوبت نسبی هوا با ابزارهای رطوبت سنج به راحتی امکان پذیر است، اما خیلی از افراد در منزل خود هیچ گونه ابزار رطوبت سنج ندارند. خوشبختانه روش های ساده ای وجود دارد که میتوان بدون استفاده از رطوبت سنج، میزان بخار آب موجود در هوا را اندازه گرفت. در این مطلب از وبلاگ اندیشه سبز روش اندازه گیری رطوبت بدون استفاده از رطوبت سنج را به شما آموزش میدهیم.

اندازه گیری رطوبت با دو عدد دماسنج

اگر رطوبت سنج در دسترس ندارید، با استفاده از دو عدد دماسنج میله ای امکان تخمین رطوبت نسبی هوا ممکن می باشد. این روش هرچند دقت زیادی ندارد ولی عددی که حاصل میشود به عدد واقعی نزدیک است. برای به دست آوردن رطوبت کافی است که دو عدد دماسنج جیوه ای استاندارد داشته باشید.

برای اندازه گیری رطوبت نسبی هوا میتوان از اختلاف دمای خشک و دمای خیس کمک گرفت. در اینجا منظور از دمای خشک همان دمای هوای معمولی است. زمانیکه پارچه ای خیس را در محیط قرار دهید بعد از مدتی این پارچه گرمای محیط را جذب کرده و رطوبت خود را از دست میدهد و خشک میشود. در این شرایط اگر به سطح پارچه مرطوب دست بزنید متوجه خواهید شد که دمای کمتری نسبت به محیط دارد و این دما همان دمای تر می باشد. رطوبت نسبی را میتوان از اختلاف دمای تر و خشک به دست آورد. برای این منظور جدولی به نام جدول سایکرومتریک ارائه شده است که در بخش پایین آن را به تصویر کشیده ایم.

آماده کردن دماسنج ها برای اندازه گیری دمای خشک و تر

یکی از دماسنج ها بدون هیچ پوششی فقط دمای محیط را اندازه خواهد گرفت. اما بر روی مخزن جیوه در قسمت پایین دماسنج دوم باید یک فیتیله یا پارچه یا پنبه خیس قرار داد. کمی آب در محیط قرار دهید تا آب با محیط هم دما شود.

سپس کمی از این آب را به فیتیلیه یا پنبه خیس بچکانید به طوریکه نم شود. در حین انجام این آزمایش باید دقت کنید که دماسنجی که برای اندازه گیری هوای تر انتخاب شده است، فیتیله آن بعد از خیس شدن باید حداقل 15 دقیقه در معرض هوای محیط باشد تا تبخیر سطحی شکل گیرد. همچنین اگر کمی بیشتر صبر کنید تا رطوبت فیتیله جذب محیط شود، دماسنج عدد کمتری را نشان خواهد داد و در نتیجه عددی که از جدول به دست خواهید آورد به عدد واقعی رطوبت نسبی نزدیک تر خواهد بود.

پس از قرار دادن دماسنج دومی در محیط به تدریج نم و رطوبت سطح فیتیله یا پارچه خشک خواهد شد و در نتیجه این تبخیر سطحی دماسنج عدد کمتری از دماسنج دیگر را نشان خواهد داد. چون فرایند تبخیر نیاز به گرما دارد و از محیط گرما میگیرد. سپس با توجه به جدول زیر میتوان با در نظر گرفتن اختلاف بین دمای خشک و تر، رطوبت نسبی آن محیط را به دست آورد.

در حین انجام این آزمایش بهتر است که جریانی از هوا در اتاق وجود داشته باشد تا دمای خیس بهتر اندازه گیری شود. برای این منظور میتوان یک فن کوچک یا پنکه در محیط به کار گذاشت. در واقع زمانیکه هوا با سرعت ملایم در اتاق جریان داشته باشد، فیتیله زودتر خشک خواهد شد.

نکته: اگر فقط یک عدد دماسنج جیوه ای در اختبار دارید باز هم میتوانید رطوبت را به دست بیاورید. برای اینکار ابتدا با قرار دادن دماسنج معمولی دمای هوا را اندازه گرفته و عدد آن را یادداشت کنید. سپس به انتهای دماسنج فیتیله نصب کنید و مراحل گفته شده در بالا را اجرا نمایید.

استفاده از آب یخ برای پی بردن به رطوبت محیط

یکی دیگر از روش های ساده برای پی بردن به رطوبت نسبی استفاده از حبه های یخ و لیوان آب می باشد. البته این روش عددی از رطوبت را به ما ارائه نمیدهد اما میتوان فهمید که ایا رطوبت محیط بیش از اندازه می باشد یا اینکه هوا خشک است !

برای این منظور چند حبه یخ را در داخل یک لیوان آب ریخته و آن را به مدت 10 دقیقه در محیط به شکل ثابت قرار دهید. اگر رطوبت نسبی آن محیط بیش از 60 درصد و زیاد باشد، سطح بیرون اب تعرق بیشتری خواهد کرد و قطره های ریز آب بر روی سطح بیرونی لیوان ایجاد خواهد شد. هرچقدر این فرایند میعان بیشتر باشد نشان از رطوبت بالای محیط می باشد. اما هر اندازه که بدنه لیوان اصطلاحا کمتر عرق کند یعنی هوای محیط رطوبت پایینی دارد.

با استفاده از این آزمایش ساده میتوانید خشکی یا مرطوب بودن هوای منزل خود را تست کنید. اگر به این نتیجه رسیدید که هوای اتاق شما خیلی خشک است، پیشنهاد میکنیم یک رطوبت ساز سرد التراسونیک خانگی تهیه کنید. خشکی هوا در فصل های سرد زیاد شایع می باشد و مشکلات متعددی هم به همراه دارد. برای مشاهده قیمت بخارساز سرد التراسونیک کلیک کنید.

نکته پایانی

برای خیلی از افراد اندازه گیری رطوبت نسبی هوا چالش جدی می باشد. در این مقاله سعی شد با راه حلی ساده روش اندازه گیری رطوبت نسبی را به شما یاد دهیم. شما میتوانید از این روش حتی برای تنظیم رطوبت در گلخانه خانگی خود و یا تنظیم رطوبت در دستگاه جوجه کشی دست ساز نیز استفاده کنید.