نحوه کشت گوجه فرنگی در گلخانه | صفر تا صد

کاشت گوجه فرنگی گلخانه ای

یکی از محبوب ترین صیفی جات که کاربرد بسیار گسترده ای دارد، گوجه فرنگی است. گوجه فرنگی را می توان به عنوان محبوب ترین و پر مصرف ترین محصول گلخانه ای به حساب آورد. کشت گوجه فرنگی هم یکی از کسب و کارهای زیبایی است که نیاز به منابع انسانی زیادی نداشته و به صورت میان مدت می توان سودآوری قابل توجهی داشته باشد. ما در این پست از سایت اندیشه سبز نحوه کاشت گوجه فرنگی گلخانه ای را به شما آموزش میدهیم.

گوجه فرنگی

گوجه فرنگی گلخانه ای که همان گوجه فرنگی اهلی یا Lycopersicum Sp است، یکی از گونه هایی است که به خانواده بادمجانیان تعلق دارد. این گیاه علفی در بسیاری از مناطق و اقلیم ها می تواند کشت شود و مدت زمان کشت آن نیز معمولا از یک سال تجاوز نمی کند. ریشه گیاه گوجه فرنگی جز ریشه های عمودی است. از ریشه اصلی، ریشه های فرعی منشعب و پراکنده می شوند، تا حدی که تشخیص را سخت می کند. طول ریشه این گیاه می تواند تا بیش از 50 سانتی متر هم در زمین فرو برود.

ساقه گیاه گوجه فرنگی علفی و صاف است و انعطاف کمی دارد. برگ های آن هم شکل ثابتی نداشته و مرکب هستند. نوع و شکل برگ های گوجه فرنگی گلخانه ای بنا بر نوع واریته گیاه و شرایط محیطی مانند دما و نوری متفاوت است. میوه این گیاه هم همان محصولی است که همه ما با آن آشنا هستیم؛ این میوه از نظر علم گیاه شناسی، یک میوه آبدار و گوشتی بوده و روی آن با پوسته ای نازک پوشیده شده است.

گیاه گوجه فرنگی انواع مختلفی دارد و از این نظر، یکی از متنوع ترین گونه های گیاهی به شمار می آید. بسیاری از این انواع در غذاها و سالادها کاربرد دارند. کشت گوجه فرنگی در گلخانه از جمله کسب و کارهای جذابی است که برای موفقیت در آن باید دقت بالایی داشت. در عین حال، با برقراری شرایط مناسب برای پرورش و کشت گوجه فرنگی می توان در سال دوبار از محصول این گیاه برداشت کرد.

ویدیو آموزش کشت گوجه فرنگی در گلخانه

انواع گونه های گوجه فرنگی گلخانه ای

گوجه فرنگی ها را می توان بر اساس نحوه رشد، وزن، شکل و رنگ میوه و یکنواختی محصول به اشکال مختلف در دسته های متعددی تقسیم کرد. یکی از رایج ترین روش ها برای دسته بندی انواع گوجه فرنگی گلخانه ای، دسته بندی بر اساس عادت رشد است. به این ترتیب گوجه ها در دسته های رشد محدود، رشد نیمه محدود و رشد نامحدود قرار می گیرند.

گوجه های رشد محدود برای تولید گوجه فرنگی صنعتی کاربرد دارند و در آن ها معمولا در ازای هر 2 برگ، یک گل آذین پدید می آید. در گوجه های دسته رشد نیمه محدود یا نیمه انتهایی در ازای هر 3 برگ، یک گل آذین وجود داشته و عمده مصرف آن ها برای کشت کوتاه مدت در پاییز است. دسته آخر، گوجه های نامحدود هستند که در فضای باز و گلخانه کشت می شوند. این نوع گوجه ها هم به ازای هر 3 برگ، یک گل آذین داشته و کاربرد آن ها در مصارف خوراکی است.

علاوه بر این گوجه فرنگی ها بر اساس زمان رسیدن (مانند زودرس، متوسط رس، دیررس و…)، وزن متوسط، شکل و رنگ (پهن،کاملا گرد، تخم مرغی، بشقابی و…) و یکنواختی رسیدن محصول هم تقسیم می شوند.

مراحل کشت گوجه فرنگی در گلخانه

در ابتدای فعالیت در زمینه پرورش و کشت گوجه فرنگی در گلخانه، باید محیط مناسب برای پرورش را ایجاد کنید. برای ایجاد محیط کشت لازم است که گلخانه را با برخی تجهیزات مجهز نمایید. برای مشاهده قیمت تجهیزات گلخانه کلیک کنید. منظور از محیط مناسب، محیطی است که در آن دمای هوا در روز بین 20 تا 28 درجه سانتی گراد و در شب بین 15 تا 18 درجه بوده و هم چنین، رطوبت آن نیز پایین تر از 90 درصد باشد. در گلخانه ها برای تنظیم درجه حرارت هوا از بخاری گلخانه استفاده میشود که گرمایش پاکی دارند. نوع گوجه فرنگی را بر اساس شرایط خود برگزینید. اگر گلخانه ای با فضای بزرگ دارید، گونه های با رشد نامحدود می توانند برای شما بسیار مناسب باشند. در غیر این صورت به سراغ گونه های با رشد محدود بروید.

گوجه فرنگی گیاهی است که انعطاف بالایی در شرایط محیطی برای رشد از خود نشان می دهد. مثلا این گیاهان هم بر روی خاک رشد می کنند، هم در محیط کیسه های پرلیت یا ترکیب ورمی کولیت و خزه اسفاگنوم. لازم به ذکر است خاکی که قرار است گوجه فرنگی در آن پرورش پیدا کند باید استریل باشد. محیط پرورش به هر صورتی که باشد، با سیستم آبیاری قطره ای بازدهی بسیار بهتری هم پیدا خواهد کرد.

برای کاشت بذرهای گوجه فرنگی می توانید از جعبه های کوچک استفاده کنید. جعبه ها باید کاملا ضدعفونی و عاری از میکروب باشند و باید آن ها را با خاک استریل شده پر کرد. پس از دفن کردن بذرها در دل خاک و پوشاندن آن ها با خاک، باید با آب یا محلول تغذیه محیط آن را مرطوب کنید. معمولا برای مرطوب کردن محیط بذری که در خاک قرار گرفته است، آب کافی است و سایر مواد معدنی توسط خاک تامین می شوند.

سپس نوبت به قرار دادن جعبه بذرها در آفتاب می رسد. در این مرحله باید جعبه حاوی بذرها را در محیطی با دمای اتاق (بین 24 تا حداکثر 27 درجه) قرار داد و مکانی برای آن ها در نظر گرفت که نور کافی آفتاب را در طول روز برایشان تامین می کند. بین یک هفته تا 12 روز می توانید شاهد جوانه زدن بذرهای کاشته شده باشید.

با جوانه زدن بذرها می توان آن ها را در ظرف های بزرگ تر قرار داده و پس از دو هفته، آن ها را به گلخانه منتقل کرد. لازم به ذکر است هنگام بذرکاری حتما به فضای کافی میان بذرها و گیاهان توجه داشته باشید تا میان گیاهان رقابت غذایی یا رقابت بر سر رسیدن به نور پدید نیاید. هم چنین اگر هنگام جوانه زدن گیاهان عیب و نقص یا بیماری ای در آن ها دیدید، نباید آن ها را به گلخانه منتقل نمایید؛ در غیر این صورت مشکل به سایر گیاه ها نیز سرایت می کند.

برای آن که بتوانید محصول خوبی به دست آورده و یک گوجه فرنگی با کیفیت را برداشت کنید، باید عوامل و جزییات مختلف محیطی گیاه را زیر نظر داشته باشید. مثلا یکی از مهم ترین عوامل میزان اسیدی و باز بودن خاک ظرف است که با آهک یا سنگ گچ قابل تنظیم و تغییر است. کوددهی و تغذیه گیاهان باید به صورت کاملا منظم انجام پذیرد.

این فرایند از همان روزهای نخست کاشت بذر آغاز شده و با دقت باید ادامه پیدا کند. کودهایی مانند کود 15-5-15 یا 5-2-5 می توانند انتخاب های خوبی باشند؛ چرا که در آن ها مواد مهمی مانند نیتروژن یا پتاسیم به میزان کافی وجود دارد. لازم به ذکر است کوددهی در زمان نزدیک میوه دادن گیاهان گوجه فرنگی گلخانه ای باید کاهش یابد. هم چنین بهتر است در زمستان و اواخر پاییز از این کودها استفاده نکنید.

پس از آن که جوانه های گیاه نمایان شدند، گیاهان به شکل مستمر به نور نیاز دارند. نور کافی باید در تمام طول روز به گیاهان برسد. هم چنین از همان اول که بذر به خاک سپرده می شود باید آبیاری به صورت منظم انجام پذیرد. رطوبت در محفظه های نگهداری بذرها باید بین 60 تا 80 درصد نگهداری شود. بدین منظور از دستگاه مه پاش استفاده میشود تا رطوبت مورد نیاز گلخانه به صورت اتوماتیک تأمین گردد. در فصل های گرم تر سال هر روز باید چند بار به آبیاری پرداخت اما در روزهای زمستانی، آبیاری می تواند با فاصله 2 روزه هم انجام شود.

در این بین از اصلاح و هرس قسمت های زائد و ساقه های ناخواسته غافل نشوید. این کار کمک می کند تا رشد گیاه بهتر شده و انرژی حاصل از فعالیت آن صرف رشد عمودی و در نتیجه ثمردهی بیشتر و بهتر بشود. هم چنین بوته ها را با استفاده از پایه های عمودی و بستن ریسمان، به حالت عمودی نگه دارید.

گرد افشانی گیاه گوجه فرنگی

گوجه فرنگی گیاهی است که از طریق گرده افشانی تکثیر می شود. برای آن که این کار بهتر انجام شود، مزرعه دار باید در گرده افشانی نقش فعالی داشته و به گیاه کمک کند. این کار زمانی انجام می شود که گیاهان گل می دهند. شما می توانید برای گرده افشانی بهتر گیاهان از دمنده های باد در داخل محیط گلخانه یا وسایلی مانند لرزاننده ها استفاده کنید که موجب حرکت و پخش شدن گرده ها می شوند. بهتر است ساقه ها را تکان ندهید، چرا که احتمال آسیب به آن ها وجود دارد. برخی از مزرعه داران و پرورش دهندگان هم به فکر استفاده از زنبور عسل برای گرده افشانی می افتند.

مرحله پایانی در هر بار کشت گوجه فرنگی در گلخانه، برداشت میوه آن است. توصیه می شود در همان ابتدا که میوه ها شروع به رشد کردند، روی هر خوشه و ساقه فرعی حداکثر 5 میوه باشد و میوه های کوچکتر چیده شوند. به این ترتیب میوه های باقی مانده منابع بیشتری دریافت کرده و بهتر رشد می کنند. در واقع لازم است علاوه بر ساقه های ناخواسته، میوه های اضافی را هم از روی خوشه ها هرس کنید.

اما برای برداشت میوه های اصلی نباید عجله داشت. صبر کنید تا گوجه فرنگی ها به نهایت مراحل رشدی خود رسیده و رنگ غلیظ تر و قرمزتری پیدا کنند. البته بسیاری از پرورش دهنده ها پیش از این حد از رشد اقدام به چیدن می کنند که میوه زمان رسیدن به بازار و عرضه شدنش کاملا تازه و رسیده باشد و اثری از ماندگی در آن دیده نشود.