مزایای کشت ذرت در گلخانه همراه با تجهیزات و ملزومات لازم برای شروع کار
کشت ذرت هم در زمین آزاد و هم در گلخانه قابل کشت است. این گیاه که از راسته گندم سانان است در بسیاری از کشورهای سردسیر اروپایی در شرایط گلخانه ای کشت می شود، اما در کشور ما همچنان به صورت سنتی و در زمین های کشاورزی پرورش داده می شود که مصرف آب زیادی را به دنبال دارد.
با توجه به اینکه ذرت در آب و هوای سرد امکان رشد ندارد، می توان با احداث گلخانه در مناطق سردسیر نسبت به کشت ذرت اقدام کرد، از طرف دیگر در صورت تاسیس گلخانه در مناطق خشک و کویری ، میزان آب مصرفی تا حد قابل توجهی کاهش خواهد یافت که راهکاری نوین در زمینه مبارزه با کم آبی و کشاورزی بهینه خواهد بود.
آیا کشت ذرت در گلخانه واقعا امکان پذیر است؟
با توجه به تحقیقات به عمل آمده توسط پژوهشگران ایرانی و وجود گلخانه های کشت ذرت در بسیاری از کشورهای خارجی، امکان کشت گلخانه ای ذرت را کاملا میسر بوده و حتی با مصرف کمتر آب محصول بسیار با کیفیت تری می توان برداشت کرد. به دلیل حذف آفات، عوامل محیطی تهدید کننده مانند باد و سرما و تگرگ، بسیاری از ساقه ها به مرحله میوه دهی رسیده و میانگین برداشت محصول در گلخانه بسیار افزایش خواهد یافت.
میزان برداشت ذرت در گلخانه چقدر است؟
در شرایط عادی و در زمین های کشاورزی معمولا در هر هکتار حدود 10 الی 15 تن برداشت ذرت دانه ای وجود دارد. در صورت افزایش طول عمر بوته ها ، امکان برداشت ذرت دوم و سوم نیز از همان بوته وجود دارد که میزان برداشت محصول در هر هکتار را به 40 الی 50 تن می رساند.
با توجه به اینکه در زمین های کشاورزی ، بوته ها طول عمر کوتاه تری دارند، بنابراین کشاورزان با برداشت خوشه اول، بوته را نیز بریده و کار کشت ذرت برای سال اول به پایان می رسد.
طول دوره رشد ذرت در گلخانه نسبت به زمین کشاورزی چقدر است؟
طول دوره برداشت ذرت به نوع آب و هوا و میزان آبیاری آن بستگی دارد که معمولا بین 100 الی 60 روز می باشد. ذرت ها زمانی آماده برداشت هستند که برگ های بلال به رنگ سبزه تیره در آیند و ابریشمی ها کاملا قهوه ای شده باشند. با توجه به امکان کنترل دما و رطوبت در گلخانه و جلوگیری از بروز شرایط نامساعد آب و هوایی، امکان برداشت زود هنگام ذرت ها حتی با کیفیت بالاتر و دانه های درشت تر وجود دارد.
دما، رطوبت ، خاک و مقدار آب مناسب برای کشت ذرت
ذرت دانه ای در محدوده دمایی 23 الی 29 درجه سانتی گراد و رطوبت 55 الی 65 درصد به خوبی رشد می کند. بنابراین اگر یک محیط جغرافیایی در محدود دما و رطوبتی متفاوتی نسبت به موارد اعلام شده باشد، امکان کشت ذرت نخواهد داشت. البته بسیاری از استان های کشور بهارهای معتدلی دارند که زمان مناسبی برای شخم زمین و کشت ذرت خواهد بود.
اما مناطق شمالی و سردسیر مانند آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل که در بیشترمواقع سال آب و هوایی سرد و برفی دارند، برای کشت ذرت نامناسب بوده و گلخانه کمک بسیار مناسبی به این مناطق خواهد بود.
خاک لازم برای ذرت باید به اندازه کافی مرطوب باشد و از حاصل حیزی مناسبی نیز برخوردار باشد، میزان ph آن باید در محدوده 5.8 الی 6.8 باشد، هم چنین دمای خاک در زمان کشت باید 15 الی 18 درجه سانتی گراد باشد، بنابراین اوایل بهار بهترین زمان برای شروع کشت است. در صورت سرد بودن هوا باید سطح خاک را با پلاستیک پوشاند، در صورت سرد بودن خاک، بذرها جوانه نخواهند داد.
خاک باید زهکشی مناسبی داشته باشد و حالت لومی و شنی داشته باشد، خاک های سنگین و رسی به دلیل عدم تهویه و زهکشی مناسب، مانع جوانه زنی و ریشه دادن بذر خواهد شد. مواد آلی مانند کمپوست، برگ ها و تکه های علف را می توان به خاک اضافه کرد تا کیفیت کلی و زهکشی را بهبود بخشید.
مزایای کشت گلخانه ای ذرت چیست؟
اگر با مطالعه توضیحات فوق، هنوز به اهمیت و برتری کشت گلخانه ای نسبت به کشت در زمین های کشاورزی پی نبرده اید. ارائه مزایای پرورش ذرت دانه ای در شرایط گلخانه ای ، قطعا شما را برای این کار ترغیب خواهد کرد :
- به دلیل امکان کشت چهار فصل، برداشت ذرت در هر موقع از سال امکان پذیر است.
- امکان برداشت چهار برابر ظرفیت زمین های کشاورزی وجود دارد
- به دلیل کنترل حرارت و رطوبت داخل گلخانه و با جلوگیری از تبخیر آب گیاه، میزان آبیاری به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.
- به دلیل پوشیده بودن سقف و دیوارهای گلخانه ، تا حد زیادی از ورود حشرات و آفات به داخل گلخانه جلوگیری خواهد شد.
- در صورت کشت زودهنگام و یا دیر هنگام ، نگرانی از بابت سرمازدگی محصولات و یا پلاسیدگی آنها در اثر گرمای زیاد وجود ندارد.
- در مناطق جغرافیایی سرد، با استفاده از هیتر گلخانه می توان شرایط دمایی مناسبی را برای ذرت فراهم آورد.
- به دلیل کاهش میزان مصرف آب ، به راحتی امکان کشت در مناطق کویری و کم آب وجود دارد.
- در صورت عدم وجود خاک مناسب در منطقه کشت، می توانید از گلدان و خاک بهینه شده جهت کشت استفاده کرد. حتی امکان کشت به روش هیدروپونیک نیز وجود دارد. اطلاعات بیشتر را در مقاله کشت هیدروپونیک بخوانید.
- امکان کشت همزمان ذرت با سایر سبزیجات نیز وجود دارد، بنابراین حداکثر درآمد را از گلخانه خود خواهید داشت.
کشت ذرت در گلخانه چه مشکلات و معایبی دارد؟
تنها عیب راه اندازی گلخانه برای ذرت دانه ای و یا هر محصول کشاورزی دیگر، هراس کشاورز از هزینه های آن و از طرف دیگر عدم اطمینان از کشت موفق محصول است. طبق گفته های فوق حتما به این باور رسیده اید که بازدهی کشت گلخانه ای ذرت بسیار بیشتر از کشت سنتی است و امکان راه اندازی آن در هر منطقه جغرافیایی وجود دارد.
بنابراین می توان موفقیت در این زمینه را تضمین کرد و در مورد هزینه های انجام شده جهت ساخت گلخانه ، پس از یک الی دو دوره فروش ، هزینه های انجام شده کاملا جبران خواهد شد. توصیه می کنیم پس از مطالعه این مقاله با کارشناسان و متخصصان این مورد نیز مشورت کرده تا با دیدی باز نسبت به تاسیس گلخانه ذرت گام بردارید.
ملزومات و تجهیزات لازم برای راه اندازی گلخانه ذرت
قبل از هر کاری، باید زمین مناسبی را برای احداث گلخانه در نظر بگیرید، بهتر است از زمین ملکی خودتان استفاده کنید تا مجبور به پرداخت هزینه اجاره نباشید، دقت کنید که در شیوه کشت گلخانه ای ، کیفیت خاک مد نظر نیست، چرا که در صورت نامناسب نبودن خاک می توان از خاک حاصلخیز منطقه دیگری استفاده کنید. در نوشته راهنمای انتخاب مکان مناسب گلخانه به صورت کامل و جامع به این موارد پرداخته شده است.
پس از انتخاب مکان، با مشورت از تیم ها و گروه های راه اندازی گلخانه ، تمامی ملزومات لازم برای این کار را تهیه خواهید کرد که به صورت خلاصه شامل موارد زیر می شوند :
- پوشش گلخانه شامل نایلون ضخیم ضد اشعه ماورا بنفش یا پلی کربنات دو جداره
- تجهیزات ساخت چهارچوب گلخانه شامل لوله های گالوانیزه یا فولادی ، پیچ و مهره ، سر ستون و …
- فن تهویه و فن سیرکوله جهت کنترل دما و رطوبت گلخانه
- هیتر جهت گرم کردن گلخانه
- پد سلولزی جهت خنک کردن گلخانه
- رطوبت ساز جهت تامین رطوبت در مناطق خشک
با توجه به مفصل بودن مبحث راه اندازی گلخانه، در نوشته ای جداگانه تحت عنوان آموزش صفر تا صد راه اندازی گلخانه به تمامی موارد مهم اشاره شده است.
سخن کلی
در این نوشته از مجموعه مقالات گلخانه ای اندیشه سبز، به بررسی امکان کشت ذرت در گلخانه و ملزومات لازم برای این کار پرداخته شد، هر چند اطلاعات این مقاله بسیار خلاصه و مفید بود، اما راهنمای مناسبی برای شروع راه شما خواهد بود. در صورت وجود هرگونه سوال در مورد نحوه راه اندازی گلخانه و پیش نیازهای این کار، حتما از طریق دیدگاه های همین صفحه با ما در میان بگذارید.