روش های خشک کردن گیاهان دارویی | چطور گیاهان دارویی را خشک کنیم؟
یکی از مرسوم ترین روش های نگهداری از گیاهان ، خشک کردن آنها می باشد. اگر شما هم طرفدار درمان بیماری های مختلف با استفاده از گیاهان دارویی می باشید، به احتمال زیاد به دنبال راهکاری برای نگهداری و انبار این گیاهان به روش صحیح و اصولی می گردید.
هدف از خشک کردن گیاهان کاهش میزان رطوبت موجود در آنها و جلوگیری از فساد و افزایش طول عمر نگهداری آنها می باشد. در این مقاله از وبلاگ اندیشه سبز روش هایی را که می توانید برای خشک کردن گیاهان دارویی به کار بگیرید با جزئیات توضیح خواهیم داد. همچنین روش های صنعتی را نیز برای اشخاصی که قصد سرمایه گذاری و راه اندازی کسب و کار در این زمینه را دارند شرح می دهیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
انواع روش های خشک کردن گیاهان دارویی
گیاهان دارویی به 2 روش سنتی و صنعتی خشک می شوند. روش های سنتی معمولا در خانه مورد استفاده قرار می گیرند. اما برای اشخاصی که قصد دارند حجم زیادی از گیاهان دارویی را خشک کنند، روش های صنعتی پیشنهاد می شود.
در حالت کلی از انواع روش های خشک کردن گیاهان دارویی می توان خشک کردن در زیر آفتاب، خشک کردن در سایه و مکان خنک، خشک کردن در فر یا روی شوفاژ و خشک کردن توسط دستگاه خشک کن را نام برد. که در ادامه به بررسی مفصل تمامی این روش ها می پردازیم.
قرار دادن گیاهان در معرض نور خورشید
در این روش در ابتدا گیاهان دارویی را به طور کامل بشویید تا عاری از هر گونه گل و لای و آلودگی ها باشند. سپس گیاهان را درون سبد هایی قرار دهید. این سبد ها را در فضایی در زیر آفتاب و یا در سایه بگذارید. البته اینکه گیاه را برای خشک کردن در چه وضعیتی قرار دهید به نوع گیاه نیز بستگی دارد.
به طور مثال در مورد گیاهانی مانند گل محمدی که قرار است از اسانس آن ها استفاده کنید، باید آن را در سایه قرار دهید. در غیر این صورت حدود 30 درصد از عطر و خواص گیاه از بین می رود و رنگ آن تیره تر می شود.
خشک کردن گیاهان دارویی روی شوفاژ
یکی از روش های متداول و موثر برای خشک کردن گیاهان دارویی که اغلب افراد ان را ترجیح می دهند، خشک کردن از طریق شوفاژ یا بخاری است. در این روش باید سینی یا ورق آلومینیومی را روی شوفاژ یا بخاری بگذارید و گیاهان را روی آن قرار دهید. معمولا 24 ساعت طول می کشد تا گیاهان شما خشک شوند. مزیت روش مذکور، سرعت بالا تر و تمیز ماندن گیاه در فرایند خشک شدن است.
استفاده از فر برای خشک کردن گیاه دارویی
اگر می خواهید گیاه را در کم ترین زمان در خانه خشک کنید می توانید از فر برای این کار استفاده کنید. در این روش درجه حرارت فر را طوری تنظیم کنید که گلبرگ های گیاه نسوزد. معمولا گیاه به 15 تا 20 دقیقه زمان برای خشک شدن نیاز دارد.
برخی افراد که نگران سوختن گیاه داخل فر هستند یک ظرف آب در آن قرار می دهند. اما لازم است بدانید با افزایش رطوبت محیط فر، گیاه به طور کامل خشک نمی شود و بعد از خروج آن از فر، متوجه می شوید که گیاه به جای خشک شدن حالت پژمردگی پیدا کرده است.
خشک کردن گیاه در مکان خنک
شاید برایتان کمی تعجب برانگیز باشد، اما شما می توانید گیاهان دارویی را در مکان های خنک نیز خشک کنید. حتی این روش بهترین روش سنتی برای خشک کردن گیاه می باشد. در این روش لازم است پارچه ای را در یک مکان خنک مثل اتاق پهن کنید و گیاهان را روی پارچه با فاصله قرار دهید طوری که روی هم قرار نگیرند.
سپس بعد از 24 ساعت گیاه با رنگی زیبا و بدون این که بو یا خواص خود را از دست دهد، خشک می شود. در طی مدت نیز گیاه را هر چند ساعت یک بار زیر و رو کنید تا بخش های زیرین نیز در معرض هوای آزاد قرار بگیرند و خشک شوند.
آویزان کردن گیاه
یکی دیگر از روش های خشک کردن گیاهان دارویی، آویزان کردن گیاه به طور دسته ای و بر عکس است. در این روش ممکن است به یک هفته زمان برای خشک شدن نیاز داشته باشید. شما می توانید آویشن و رزماری را با استفاده از این روش خشک کنید.
خشک کردن گیاه دارویی در دستگاه خشک کن
بهترین روش خشک کردن گیاهان دارویی، استفاده از دستگاه خشک کن می باشد. این روش، روش صنعتی خشک کردن گیاهان دارویی شناخته می شود و در مورد گیاهانی که باید در کم ترین زمان ممکن خشک شوند توصیه می شود. در روش صنعتی گیاهان در دستگاه خشک کن گیاهان دارویی قرار می گیرند و امکان تنظیم درجه حرارت و رطوبت دستگاه نیز با توجه به نوع گیاه وجود دارد.
مزیت خشک کردن گیاه دارویی با روش صنعتی در این است که گیاه در تماس با هوای آزاد قرار نمی گیرد و رنگ آن تیره نمی شود. دستگاه خشک کن گیاهان دارویی در کمترین زمان انها را خشک می کند و بر خلاف برخی از روش های سنتی، هیچ گرد و غبار و آلودگی بر روی گیاهان نمی نشیند. از این رو بهترین روش خشک کردن گیاهان دارویی می باشد.
زمان مناسب جمع آوری گیاهان دارویی
برای برداشت و جمع آوری گیاهان دارویی باید زمانی اقدام کنید که گیاه کاملا رسیده و حداکثر میزان مواد موثر در آن تشکیل شده باشد. گیاهان دارویی باید بلافاصله بعد از برداشت خشک شوند.
مدت زمان مناسب خشک کردن گیاهان دارویی
گیاهانی که جمع آوری شده اند را باید در کمتر از یک هفته خشک کنید. چنانچه زمان خشک کردن گیاهان بیش از یک هفته به طول انجامد بوی گیاهان کاهش یافته و کم رنگ می شوند.
روش جمع آوری گل گیاهان دارویی چگونه است؟
گل های گیاهان دارویی بعد از طلوع آفتاب زمانیکه شبنم ها از روی گیاه تبخیر می شوند باید جمع آوری شوند. چنانچه شبنم بر روی گل گیاهان وجود داشته باشد و اقدام به جمع آوری آن کنید رطوبت موجود منجر به پوسیدگی خواهد شد.
بهترین زمان جمع آوری نیز هنگامی است که گل ها کاملا باز شده باشند. چنانچه قصد خشک کردن گل های ریز و کوچک همچون اسطوخودوس را دارید قبل از ریختن گل ها 20 سانتی متر سرشاخه های گلدار را جدا کرده و رو به پایین در روش سنتی آویزان کنید.
نحوه نگهداری از گیاهان دارویی خشک شده به چه شکل است؟
- گیاهان دارویی خشک شده را باید دور از نور آفتاب نگه دارید. زیرا اگر انها را در معرض تابش نور آفتاب قرار دهید، این کار باعث اکسیداسیون مواد موثر موجود در آن و تبخیر اسانس گیاه می شود.
- برای جلوگیری از ایجاد کپک در گیاهان خشک شده باید آنها را در مکان هایی که هوا به خوبی رد و بدل می شود قرار دهید. بدین منظور میتوانید گیاهان را زیر هودهای فن دار با درهای کاملا باز قرار دهید.
- برای نگهداری گیاهان خشک شده در منزل باید از ظروف شیشه ای و یا چینی استفاده کنید و در مکان تاریک قرار دهید.
نکته: گیاهان خشک شده در بهترین شرایط فقط بین 12 الی 18 ماه قابل استفاده هستند و با گذشت 18 ماه بهتر است آنها را دور ریزید.
نکاتی در مورد خشک کردن گیاهان دارویی
اگر می خواهید گیاهان دارویی در مراحل خشک شدن آسیب نبینند رعایت موارد زیر الزامی می باشند :
- گیاهان را پس از بارندگی و یا در ساعات 12 الی 3 ظهر نچینید. بهترین زمان برای چیدن آنها اوایل صبح است.
- گلبرگ های گیاهان را از ساقه ی آنها جدا کنید و سپس آن را خشک کنید.
- بعد از خشک کردن گیاهان، آنها را نشویید. دلیل توصیه می شود قبل از خشک کردن گیاهان آنها را تمیز کنید.
- گیاهان دارویی را در هوای آلوده و پر از دود و گرد و غبار خشک نکنید.
- اگر میخواهید از بخاری و فر برای خشک کردن گیاه استفاده کنید، دمای آن ها را بر روی کمترین میزان قرار دهید تا گیاهان دارویی نسوزند.
فروش گیاهان دارویی خشک
امروزه خرید و فروش گیاهان دارویی خشک شده در میان مردم رواج بسیاری یافته است. چراکه به عنوان روش درمان طبیعی برای بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. در صورتی که شما هم تمایل به راه اندازی کسب و کار از طریق خشک کردن گیاهان دارویی داشته باشید، می توانید در مدت زمان کوتاهی به سود بسیاری دست یابید.
سوالات متداول
فرق گیاهان دارویی با دارو های گیاهی چیست؟
گیاهان دارویی، گیاهانی هستند که از طبیعت جمع اوری می شوند و دارای خواص درمانی و دارویی می باشند. استفاده از این نوع گیاهان در حال کلی بی ضرر است و عوارض چندان جدی را برای مصرف کننده به دنبال ندارد. اما داروهای گیاهی، دارو های شیمیایی ساخته شده از گیاهان می باشند که در کارخانه های داروسازی و طی فرایند های مختلف و به صورت استریل تهیه شده اند.
قیمت گیاهان دارویی خشک شده چقدر است؟
باید گفت که قیمت گیاهان دارویی به فاکتور های متعددی بستگی دارد که از آنها می توان به نوع گیاه، اثر درمانی، کمیاب یا فراوان بودن، نحوه ی جمع آوری و … اشاره کرد.
اسامی قدیمی ترین گیاهان دارویی چیست؟
آویشن، زردچوبه، زنجبیل، بادرنجبویه و سیر اسامی قدیمی ترین گیاهان دارویی شناخته شده می باشند که از دیر باز مورد توجه انسان ها قرار گرفته اند و به عنوان آنتی بیوتیک های طبیعی برای درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
مهم ترین گیاهان دارویی جهان کدام ها هستند؟
از جمله مهم ترین گیاهان دارویی جهان می توان به جینسینگ، زنجبیل، نعناع، اکیناسه و سیر اشاره کرد که از گذشته تاکنون جایگاه ویژه ای را در زمینه ی درمان بیماری های مختلف به خود اختصاص داده اند.
بهترین روش خشک کردن گیاهان دارویی جیست؟
می توان گفت که بهترین روش خشک کردن گیاهان دارویی، استفاده از دستگاه خشک کن می باشد که روشی کاملا ایمن و سریع محسوب می شود. این دستگاه قادر به تولید حجم بالایی ار گیاهان دارویی خشک شده در کمترین زمان می باشد.
گران ترین گیاه دارویی جهان کدام است؟
هل سبز، صمغ کندر و زعفران از جمله گران ترین گیاهان دارویی جهان می باشند که دارای خواص منحصر به فردی هستند.
جمع بندی
در این پست از وبلاگ اندیشه سبز، انواع روش های سنتی و صنعتی خشک کردن گیاهان دارویی را آموزش دادیم. برای انتخاب روش های سنتی یا صنعتی برای خشک کردن گیاهان دارویی، حجم گیاه، نوع گیاه و شرایط آب و هوایی تاثیر زیادی بر کیفیت آن دارد. اگر با توجه به موارد مذکور بهترین روش را برای خشک کردن گیاه دارویی انتخاب کنید؛ محصولی با کیفیت که عطر، طعم، رنگ و بوی آن نیز باقی است، خواهید داشت.
