گرمای بالای مرغداری چه اثری روی مرغ ها میگذارد ؟
استرس گرمایی در مرغ ها یکی از مسائل جدی برای مرغداران است که برای جلوگیری از این مسئله باید تمهیدات خاص خود را داشته باشند. چنانچه به دنبال راهکارهای رفع استرس حرارتی مرغ هستید و میخواهید در مورد گرمازدگی پرنده اطلاعات کسب کنید با ما تا انتهای این نوشته از اندیشه سبز همراه باشید.
نشانه های گرمازدگی طیور
گرمازدگی در بین طیور با نشانه های مختلفی نمایان می شود که در این راستا می توان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
- له له زدن
- افزایش مصرف آب
- کاهش مصرف خوراک
- کاهش فعالیت و بیحالی
- باز کردن بال ها
- تیره شدن پوست و تغییر رنگ
- کاهش فعالیت های اجتماعی و فاصله گرفتن از دیگران
- تغییرات در رفتار
- افت وزن و کاهش رشد
- کاهش میزان تولید تخم
- تلفات بالا
برای جلوگیری از گرمازدگی طیور در مرغداری، تامین تهویه مناسب و کاهش دمای محیط از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راهکارهای موثر در این زمینه، استفاده از کولرهای صنعتی است که با ایجاد جریان هوای خنک و یکنواخت، دمای سالن را در حد مطلوب نگه میدارند. این کولرها با کاهش استرس گرمایی، به بهبود رشد، افزایش بهره وری و کاهش تلفات در گله کمک می کنند. همچنین، ترکیب آن ها با مه پاش مرغداری و تهویه مناسب می تواند تأثیر بیشتری در خنک سازی محیط داشته باشد.
اثر تنش گرمایی بر روی طیور
استرس گرمایی در مرغ اثرات مختلفی دارد که در ادامه به توضیح پاره ای از این موارد پرداخته شده است.
الف) اثرات فیزیولوژیکی
تنش گرمایی بر عملکرد فیزیولوژیک طیور تأثیرات منفی بسیاری دارد. هنگامی که دمای محیط به بالاتر از حد تحمل طیور میرسد، دمای متابولیکی بدن آنها نیز بالاتر خواهد رفت.
یکی از این تغییرات، افزایش میزان تنفس است که برای کاهش دمای بدن از طریق تبخیر آب در ریه ها صورت می گیرد. این فرآیند باعث می شود که پرنده انرژی بیشتری برای دفع گرما مصرف کند، که این انرژی به جای رشد و افزایش وزن، صرف تنظیم دمای بدن می شود.
از سوی دیگر، کاهش مصرف خوراک به عنوان یک واکنش دیگر به تنش گرمایی مشاهده می شود. پرندگان در این شرایط به طور طبیعی تمایلی به مصرف غذا ندارند و این امر می تواند منجر به کاهش وزن گیری و کاهش تولید تخم مرغ در مرغ های تخم‌گذار شود.
علاوه بر این، پرندگان به تدریج در معرض کمبود آب قرار می گیرند که این نیز به مشکلات جسمی و کاهش تولیدات منجر می شود.
ب) افزایش تنفس و کمبود دی اکسید کربن در خون
در شرایط تنش گرمایی، نرخ تنفس بالا منجر به کاهش غلظت دی اکسید کربن خون و افزایش pH خون می شود که به پدیده آلکالوز تنفسی منتهی می گردد. این تغییرات متابولیک می تواند منجر به ایجاد مشکلات جدی در عملکردهای فیزیولوژیکی طیور، از جمله اختلال در پاسخ های ایمنی و افزایش حساسیت به بیماری ها گردد.
تشخیص و واکنش های پرنده در برابر تنش گرمایی
در مواجهه با دمای بالا، پرندگان به چندین روش سعی می کنند دمای بدن خود را کاهش دهند. این واکنش ها شامل:
- این کار به پرندگان این امکان را می دهد که هوای سردتر را تنفس کنند و از گرمای بدن یکدیگر دور بمانند.
- در صورتی که سالن دارای مناطقی با جریان هوای بهتر باشد، پرندگان تمایل دارند به این نقاط پناه ببرند.
- این کار باعث افزایش تبادل گرمای بدن با محیط اطراف می شود.
- له له زدن یکی از واکنش های اصلی برای خنک کردن بدن است که در آن پرنده تلاش می کند گرمای بدن را کاهش دهد.
- به دلیل کاهش اشتها، میزان مصرف غذای پرنده کاهش یافته و در عوض نیاز به آب افزایش می یابد.
اصول طراحی سیستم های تهویه و خنک کننده در مرغداری ها
بهتر است برای جلوگیری از گرمازدگی در پرندگان از سیستم های تهویه و خنک کننده مناسب استفاده نمایید که در ادامه به توضیح این موارد پرداخته شده است.
الف) تهویه مناسب
یکی از مهم ترین راه های مقابله با تنش گرمایی، استفاده از سیستم های تهویه مناسب است که بتوانند گرمای موجود در سالن را دفع کنند. تهویه مناسب باعث می شود که هوای گرم و مرطوب از سالن خارج شود و هوای خنک و خشک جایگزین آن گردد. در سالن های مرغداری های گوشتی، تهویه پیوسته و مناسب باید برای خروج هوای محبوس شده و گرمای بدن مرغ ها طراحی شود.
سیستم های تهویه تونلی یکی از راه حل‌های مناسب برای افزایش جریان هوای سالن هستند. این سیستم ها جریان هوای یکنواخت و مطلوب را فراهم می آورند و می توانند به سرعت گرمای سالن را کاهش دهند. برای استفاده بهینه از این سیستم ها، توجه به سرعت جریان هوا بسیار مهم است.
ب) استفاده از کولر آبی صنعتی
در کنار تهویه مناسب، استفاده از کولر آبی صنعتی 30 هزار یکی از بهترین راهکارها برای خنک سازی سالن های مرغداری است. این سیستم ها با استفاده از پدهای سلولی که آب را جذب می کنند، هوا را از طریق این پدها عبور داده و رطوبت را جذب می کنند. در نتیجه، دمای هوا به طور مؤثر کاهش می یابد و سالن های مرغداری در دمای بهینه باقی می مانند.
کولر آبی صنعتی به ویژه در محیط هایی با رطوبت نسبی متوسط یا بالا موثر است. این سیستم به طور معمول با استفاده از آب، گرمای موجود در هوا را جذب کرده و دمای داخل سالن را کاهش می دهد. استفاده از پدهای سلولی به دلیل ساختار خاص آن ها می تواند ظرفیت جذب و تبخیر آب را افزایش دهد و در نتیجه، کارایی کولر آبی را در شرایط گرمایی بهبود ببخشد.
ج) عایق بندی و استفاده از پوشش های مناسب
برای کاهش دمای داخل سالن، عایق بندی سقف و دیوارها بسیار اهمیت دارد. عایق بندی مناسب از ورود اشعه مستقیم خورشید به داخل سالن جلوگیری می‌کند و به حفظ دمای داخلی کمک می نماید.
در چه دمایی مرغ گرمازده می شود؟
مرغ ها در دمای ۱۰ تا ۲۴ درجه سانتی گراد در شرایط ایده آل قرار دارند و نیازی به دفع گرما ندارند. با افزایش دما به محدوده ۲۵ تا ۳۰ درجه، استرس گرمایی آغاز شده و مصرف خوراک کاهش می یابد که این امر بر رشد و میزان تخم‌گذاری تاثیر منفی دارد.
در دمای ۳۱ تا ۳۵ درجه، علائم گرمازدگی شدیدتر شده و شامل بی حالی، افزایش نرخ تنفس و کاهش شدید خوراک می شود که در صورت عدم کنترل، خطر مرگ پرنده را افزایش می دهد.
در دماهای بالاتر از ۳۵ درجه، وضعیت اضطراری ایجاد شده و مرغ ها در معرض کم آبی شدید و تلفات گسترده قرار می‌گیرند. برای جلوگیری از این مشکلات، استفاده از تهویه مناسب و کولرهای آبی صنعتی با پد سلولی توصیه می شود تا دمای سالن در محدوده استاندارد حفظ شود.
سخن آخر
کنترل دما و رطوبت در مرغداری‌های گوشتی از اهمیت زیادی برخوردار است و استفاده از سیستم‌های تهویه مناسب و کولر آبی صنعتی با پد سلولی می‌تواند به‌طور مؤثر در کاهش تنش گرمایی و افزایش عملکرد طیور کمک کند. از سوی دیگر، مدیریت دقیق رطوبت، تهویه مناسب و بهبود شرایط تغذیه از جمله عواملی هستند که می‌توانند به بهره‌وری و سلامت طیور کمک کنند. به‌ویژه در شرایط گرم، توجه به طراحی مناسب سیستم‌های تهویه می‌تواند تأثیرات منفی گرما را کاهش داده و بهره‌وری اقتصادی مرغداری را افزایش دهد.
