شرایط مناسب محیط جوجه کشی
منظور از شرایط مناسب جوجه کشی یعنی فراهم آوردن محیطی که تمامی استاندارد های لازم برای انجام یک جوجه کشی موفق در آن رعایت شده باشد. برای بهره مندی از یک فرایند جوجه کشی موفق و با راندمان بالا نه تنها باید از تخم های نطفه دار با کیفیت و یک دستگاه جوجه کشی استاندارد و ایده آل استفاده کرد، بلکه باید در محیط جوجه کشی و محل قرارگیری دستگاه جوجه کشی نیز شرایطی را فراهم کرد که دستگاه به خوبی به جوجه کشی از تخم های نطفه دار بپردازد. در این نوشته از اندیشه سبز می خواهیم به این موضوع بپردازیم پس با ادامه این مطلب همراه باشید.
اهمیت محیط جوجه کشی
منظور از محیط جوجه کشی یعنی مکانی که دستگاه جوجه کشی در آن قرار دارد، در محیط جوجه کشی باید دما و رطوبت ، سرعت گردش هوا و میزان تهویه هوا به اندازه استانداردی باشد که دستگاه جوجه کشی به خوبی قادر به عمل آوری جوجه ها باشد.
برخی از پرورش دهندگان با اینکه از دستگاه های جوجه کشی حرفه ای و دقیق و تخم های نطفه دار تازه و مطمئن استفاده می کنند، باز هم به صورت صد درصدی نتیجه نمی گیرند و همواره تعدادی از جوجه ها به صورت نیمه کامل در داخل تخم می میرند. برای اینکه با چنین مشکلاتی رو به رو نشوید و از تمامی سرمایه خود نتیجه بگیرید، باید همه جوانب و گزینه های تاثیر گذار را در نظر بگیرید که محیط جوجه کشی من جمله آنها می باشد.
از جمله عوامل محیطی مهم و تاثیر گذار بر جوجه کشی می توان به دما ، رطوبت ، تهویه ، نظافت و… اشاره کرد که چهار عامل مهم فوق در این نوشته مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
تاثیر دمای محیط بر جوجه کشی
می دانیم که دمای داخل کابین دستگاه جوجه کشی برای انجام یک جوجه کشی موفق باید بین 37 الی 38 درجه سانتی گراد باشد و این گرما توسط المنت و نهایتا مصرف برق تامین می شود. زمانی که دستگاه جوجه کشی را در یک محیط بسیار سرد قرار می دهید، طبیعتا برق مصرفی دستگاه افزایش خواهد یافت ، زیرا دمای محیط بسیار پایین بوده و خروج هوای گرم و ورود هوای سرد به داخل دستگاه ، امکان دستیابی به دمای 37 درجه را مشکل می کند.
این امر سبب افزایش مصرف برق و حتی از کار افتادن المنت ها خواهد شد و قسمتی از دستگاه که المنت در آن قرار دارد، داغ تر از سایر نقاط خواهد بود چون که تبادل هوا امکان یکسان دمای سراسر کابین را از بین می برد.
معمولا در دستگاه های جوجه کشی از فن سیرکوله برای یکسان کردن حرارت و رطوبت در تمامی قسمت های داخل دستگاه استفاده می شود. از طرف دیگر به منظور ورود اکسیژن تازه به داخل دستگاه ، دریچه هایی در سقف و دیواره های دستگاه تعبیه شده اند و امکان بستن آنها وجود ندارد. بنابراین در صورت سرد بودن محیط ، هوای سرد از این دریچه ها وارد دستگاه شده و علاوه بر ایجاد سوز سرمایی برای جوجه ها ، به وسیله فن سیرکوله به تمامی قسمت های دستگاه راه پیدا می کند و عملا جوجه کشی را غیر ممکن می کند.
گرمای بیش از حد نیز تاثیر خاص خود را بر دستگاه و روند جوجه کشی خواهد گذاشت. اگر در مناطق گرمسیر کشور و یا فصل تابستان قرار دارید، امکان بالا رفتن دمای محیط به بیش از 30 الی 40 درجه سانتی گراد وجود دارد که در این صورت فن های تهویه به منظور خنک کردن دستگاه و رساندن دمای کابین به مقدار 37 درجه ، مدام روشن خواهد ماند و با تمام توان عمل تهویه را انجام خواهد داد که این کار موجب ایجاد کوران در دستگاه شده و عدم تعادل دما و رطوبت کابین را به دنبال خواهد داشت و در نتیجه جوجه کشی با شکست مواجه خواهد شد.
نحوه تنظیم دمای محیط برای انجام جوجه کشی موفق
دمای مناسب برای محیط جوجه کشی باید بین 23 الی 27 درجه سانتی گراد باشد، بهتر است که دما را ثابت نگه داشته و از تغییرات شدید و ناگهانی آن پرهیز کنید. زمانی که دما بسیار بالا بود، با استفاده از کولرهای آبی و در حالت شدید تر با استفاده از کولرهای گازی باید دما را به این مقدار برسانید
هم چنین زمانی که دما بسیار پایین بود و هوا سرد بود، باید با استفاده از تجهیزات گرمایشی مانند بخاری گازی ، بخاری برقی و یا شوفاژ می توانید گرمای لازم را تامین کنید، با توجه به اینکه بخاری های گازی یا نفتی اکسیژن محیط را مصرف می کنند، بهتر است دریچه کوچکی را به منظور ورود و خروج هوا در اتاق جوجه کشی در نظر بگیرید.
برای تنظیم بهتر دما و کنترل بر زمان شروع کار و توقف دستگاه های حرارتی و یا خنک کننده ، می توانید از یک ترموستات در اتاق جوجه کشی استفاده کنید تا زمانی که دما کمتر از مقدار مجاز بود سیستم های حرارتی و در زمان بالا بودن حرارت نیز سیستم های خنک کننده به صورت خودکار عمل کنند.
نقش رطوبت محیط در فرایند جوجه کشی
رطوبت نیز یکی از عوامل تاثیر گذار در جوجه کشی است، با توجه به اینکه دستگاه های جوجه کشی با استفاده از سیستم های رطوبت ساز مانند ظرف آب ، پمپ آب و پد سلولزی ، رطوبت ساز اولتراسونیک ، بخار ساز آتومایزر و … اقدام به تامین رطوبت مورد نیاز جوجه کشی می کنند، بنابراین زمانی که رطوبت محیط بیرونی بالا باشد، دستگاه قادر به تامین رطوبت لازمه نخواهد بود و همواره رطوبت تولید شده یا بیشتر و یا کمتر از حد مجاز خواهد بود.
بیش از حد بودن رطوبت سبب شل شدن پوسته تخم بیش از موعد مقرر خواهد شد و جوجه ها به صورت نیمه کامل و ناقص از تخم بیرون خواهند آمد و در صورت کم بودن رطوبت محیط نیز دستگاه با تمام توان اقدام به تولید رطوبت مورد نیاز خواهد کرد و ضمن اینکه هزینه برق و استهلاک دستگاه را بالا خواهد برد، سبب خالی شدن زود به زود رطوبت ساز شده و تا زمان پر کردن دوباره آن ، برای مدتی رطوبت کاهش خواهد یافت که این کار اثرات مخرب زیادی بر پوسته تخم و روند جوجه کشی وارد خواهد کرد. کم بودن رطوبت سبب سفت ماندن پوسته تخم خواهد شد و جوجه ها قادر به شکستن پوسته نشده و در نتیجه در داخل تخم خفه می شوند.
نحوه کنترل رطوبت محیط جوجه کشی
رطوبت مناسب برای محیط جوجه کشی باید بین 35 الی 50 درصد باشد که باید به صورت ثابت همواره برقرار شود. چرا که هر گونه تغییر در دما و رطوبت محیط اثرات مخربی روی جوجه کشی خواهد داشت و به همین دلیل است که کارشناسان جوجه کشی در فضای باز را پیشنهاد نمی کنند.
زمانی که رطوبت پایین بود به راحتی با استفاده از رطوبت ساز می توانید ، نم و رطوبت مورد نیاز محیط را فراهم کنید، بهتر است که از یک رطوبت سنج و یا سنسور رطوبتی استفاده کنید تا زمانی که میزان رطوبت تولید شده به مقدار استاندارد محیط رسید، دستگاه را به صورت خودکار خاموش کرده و مانع از افزایش بیش از حد رطوبت محیط شود.
در صورتی که در مناطق مرطوب و شرجی کشور قرار دارید می توانید با استفاده از دستگاه های رطوبت گیر و یا فن تهویه میزان رطوبت محیط را کاهش دهید.
تهویه اتاق جوجه کشی
زمانی که جوجه ها در داخل تخم هستند، از طریق منافذ تخم نفس می کشند و اکسیژن لازم برای ارشد را دریافت می کنند بنابراین در محیط جوجه کشی باید به اندازه کافی اکسیژن وجود داشته باشد، گس برای جلوگیری از مرگ و میر جوجه ها و افزایش بازدهی دستگاه می توانید از یک فن تهویه کوچک در اتاق استفاده کنید تا اکسیژن لازم را وارد محیط کرده و دی اکسیدن کربن موجود دراتاق را به بیرون منتقل کند.
البته فن تهویه نباید به اندازه ای بزرگ باشد که تعادل دما و رطوبت اتاق را به هم بریزد، استفاده از یک فن تهویه کوچک کفایت خواهد کرد و مانع از بروز خفگی در جوجه ها خواهد شد.
رعایت نظافت در اتاق جوجه کشی
زمانی که محیط کثیف باشد میکروارگانیسم ها در محیط پخش خواهند شد و از طریق هوا به داخل دستگاه نفوذ کرده و از طریق منافذ تخم به داخل آن راه خواهند یافت و در نتیجه جوجه ها را آلوده کرده و در نهایت سبب مرگ آنها نیز خواهند شد. به همین دلیل است که توصیه می کنیم حتما قبل از قرار دادن تخم ها در داخل دستگاه ، آنها را کاملا تمیز کنید و از آلودگی ها پاک کنید.
برای جلوگیری از این مشکل حتما کف و دیوار ها و حتی سقف اتاق را قبل از شروع جوجه کشی کاملا تمیز و پاکیزه کنید و از ورود موجودات موذی مانند حشرات ، موش و سایر جونده ها به اتاق جلوگیری کنید تا هیچ عاملی سلامت جنین های در حال رشد را تهدید نکند.
سخن پایانی
در این نوشته به عوامل محیطی مهم و موثر در جوجه کشی پرداخته شد که در صورت عدم رعایت آنها چه اثرات مخربی بر جوجه کشی وارد خواهند کرد و روش های برطرف کردن مشکلات به وجود آمده نیز توضیح داده شد. در صورت وجود هرگونه سوال می توانید از طریق دیدگاه های همین صفحه با ما در میان بگذارید.