یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در تولید قارچ، فراهم کردن محیطی است که از نظر دما و رطوبت برای پرورش قارچ مناسب باشد. قارچ جزء گیاهان چند هسته ای است به همین دلیل دما و رطوبت در رشد آن اهمیت زیادی دارد. برای افرادی که قصد راه اندازی سالن پرورش قارچ دارند این سوال مطرح می شود که چگونه می توانیم با خنک نگه داشتن سالن پرورش قارچ به بازده بیشتری در تولید این محصول در تابستان دست پیدا کنیم.
در این مقاله از کارخانه اندیشه سبز با انواع روش های خنک سازی سالن پرورش قارچ و تجهیزات سرمایشی سالن قارچ آشنا خواهید شد.
انواع سیستم های خنک کننده سالن پرورش قارچ
تجهیزات برودتی سالن قارچ به انواع مختلفی تقسیم می شوند. شما می توانید در سالن پرورش قارچ با توجه به مساحت سالن و بودجه خود از یکی از سیستم های خنک کننده زیر استفاده کنید:
1- کولر گازی سالن قارچ
کولر گازی یکی از سیستم های خنک کننده سالن قارچ است اما به دلیل هزینه زیاد اغلب در سالن پرورش قارچ نصب نمی شود. زیرا سالن پرورش قارچ مساحت زیادی دارد و برای خنک کردن سالن، یک کولر گازی به تنهایی کافی نیست.
2- کولر آبی سالن قارچ
کولر آبی نیز سیستم مناسبی برای خنک کردن سالن پرورش قارچ نیست. زیرا کولر آبی در محیط هایی با هوای خشک عملکرد مناسبی دارند اما در سالن پرورش قارچ به دلیل وجود رطوبت، کولر گازی نمی تواند به تعدیل هوا کمک کند.
کولر گازی در سالن پرورش قارچ فقط 3 تا 4 متر جلوتر را می تواند خنک کند و اصلا سیستم مناسبی برای خنک کردن سرتاسر سالن نیست. اما اگر قصد نصب کولر آبی دارید باید آن را در بیرون از سالن قرار بدهید تا از طریق کانال، باد خنک وارد سالن شود.
3- دستگاه زنت برای سالن قارچ
دستگاه زنت یکی از سیستم های خنک کننده مناسب برای سالن پرورش قارچ است. این دستگاه با ثابت نگه داشتن دمای سالن، توانایی خنک کردن آن را در تمام فصول سال دارد. در تابستان با روش تبخیری هوای سالن را خنک می کند که این عملکرد باعث افزایش رطوبت سالن نیز می شود و در فصل زمستان از طریق سیستم مه پاش، دمای سالن را کنترل می کند. راه اندازی بخش گرمایشی این دستگاه نیاز به موتورخانه و پکیج دارد.
4- دستگاه ایرواشر
دستگاه ایرواشر نیز به دلیل تعبیه انواع مه پاش سالن قارچ در آن قادر به کنترل دمای سالن پرورش قارچ در تمام فصول است. ایرواشر علاوه بر تولید هوای سرد، قدرت ایجاد گرما در سالن را دارد. قیمت ایرواشر کمی بالاتر از دستگاه زنت است اما از نظر مصرف انرژی تقریبا یکسان عمل می کنند. راه اندازی بخش گرمایشی این دستگاه نیاز به موتورخانه و پکیج دارد.
5- دستگاه اکونوپک
اکونوپک نیز یکی از دستگاه های خنک کننده برای سالن پرورش قارچ است که علاوه بر سرمایش قدرت گرمایشی هم دارد اما بر خلاف دو دستگاه قبلی، راه اندازی بخش گرمایش آن نیازی به موتورخانه ندارد بلکه مشعل گاز سوز روی آن نصب می شود. قیمت اکونوپک در مقایسه با دو دستگاه قبلی بیشتر است.
6- چیلر سالن پرورش قارچ
چیلر یکی از به صرفه ترین سیستم های خنک کننده در سالن پرورش قارچ است که رطوبت را به نحو مطلوب در تمام بخش های سالن منتشر می کند. با نصب چیلر به عنوان تجهیزات سالن های پرورش قارچ می توانید در تمام طول سال قارچ پرورش دهید. حتی در تابستان های بسیار گرم نیز می توانید به میزان دلخواه قارچ برداشت کنید.
چیلر پرورش قارچ به واسطه خطوط لوله کشی به طور مستقیم به محفظه های مخصوص پرورش قارچ وصل می شود و هوای درون سالن را تنظیم می کند. چیلر از طریق انرژی الکترونیکی دما را کاهش می دهد و در چیلر مجموعه‌ای از سنسورها تعبیه شده است که تغییرات دمای محیط را به طور دقیق بررسی می‌کند.
سنسورها با کنترل دمای محیط خود به خود روشن می شوند و از افزایش دمای سالن پرورش قارچ جلوگیری می کنند. چیلر به طور اتوماتیک، دمای سالن پرورش قارچ را کنترل می کند و بهترین سیستم برای خنک کردن سالن محسوب می شود.
دمای سالن پرورش قارچ
دمای مطلوب برای سالن پرورش قارچ بین 23 تا 25 درجه سانتی گراد است. اگر دما کمتر از 10 درجه باشد رشد قارچ با اخلال مواجه می شود زیرا رشد ماده ای به نام میسیلیوم در قارچ کاهش پیدا می کند. دمای بالاتر از 30 درجه سانتی گراد نیز باعث از بین رفتن میسلیوم می شود.
دما در سالن پرورش قارچ فاکتوری است که بر میزان برداشت محصول، کیفیت قارچ و شیوع بیماری های مختلف تاثیرگذار است. به همین دلیل تنظیم دما در سالن پرورش قارچ باید به طور دقیق و منظم کنترل شود. تغییر یک درجه دما می تواند حدود 2 درصد در کاهش یا افزایش برداشت از محصول تاثیر داشته باشد.
مزیت استفاده از روش های خنک سازی سالن پرورش قارچ
اثر روش های خنک سازی سالن پرورش قارچ را در مواد زیر می توان خلاصه کرد:
1) با خنک شدن سالن، میزان برداشت محصول افزایش پیدا می کند.
2) هر چه سالن خنک تر باشد اندازه قارچ ها بزرگ تر می شود. بنابراین برای کنترل اندازه قارچ ها باید دما به درستی تنظیم شود.
3) با استفاده از سیستم های سرمایشی سالن قارچ، به راحتی میتوانید در تابستان نیز به پرورش این محصول بپردازید.
قیمت سیستم های خنک کننده سالن پرورش قارچ
در مورد قیمت سیستم خنک کننده سالن پرورش قارچ به این واقعیت باید توجه داشت که همیشه قیمت‌ها تحت تاثیر نوسانات بین‌المللی نیز قرار می‌گیرند. بنابراین علاوه بر کیفیت محصول و مرغوبیت مواد اولیه به کار رفته در آن معیارهای دیگری نیز وجود دارند که در تعیین قیمت نهایی محصول تاثیرگذار هستند. قیمت موتور و جنس بدنه سیستم خنک کننده دو فاکتور مهم در تعیین قیمت هستند.
سوالات متداول
آیا می توان از سیستم خنک کننده دست دوم در سالن پرورش قارچ استفاده کرد؟
برای کاهش هزینه ها می توانید از سیستم خنک کننده دست دوم استفاده کنید. اما در زمان خرید دقت کنید موتور سیستم خنک کننده قدرت کافی داشته باشد.
کانال هوادهی چگونه در سالن پرورش قارچ برای خنک کردن محیط تعبیه می شود؟
چند روش وجود دارد. در یک روش سیستم خنک کننده در بالای سالن و رو به روی راهرو مرکزی نصب می شود و هوای گرم را از طریق مکش به دریچه انتهایی سالن هدایت می کند.
در روش دوم از دستگاه های مکنده هوا استفاده می شود. یعنی از طریق یک کانال مرکزی هوای حاوی اکسیژن با دمای مورد نظر وارد سالن می شود. در این روش، رطوبت و دما به طور یکنواخت در سرتاسر سالن منتشر می شود.
در روش سوم، از دستگاه هواساز مرکزی استفاده می شود که هوا را به صورت کنترل شده وارد سالن می کند. در این روش هوای تازه با هوای گرم داخل سالن ترکیب می شود سپس با ورود به کانال های تنظیم کننده هوا وارد سالن می شود.
در هر سالن پرورش قارچ با توجه به فاکتورهای مختلف از جمله مساحت سالن، یکی از روش های خنک سازی به کار گرفته می شود.
جمع بندی
در این پست از اندیشه سبز با انواع سیستم خنک کننده سالن قارچ آشنا شدید. اگر قصد راه اندازی سالن پرورش قارچ دارید علاوه بر در نظر گرفتن زیر ساخت مناسب و استفاده از تکنولوژی مدرن باید به سیستم های خنک کننده نیز توجه داشته باشید زیرا قارچ جزء گیاهانی است که رشد و مرغوبیت آن تا حد زیادی به دمایی بستگی دارد که در آن رشد می کند. سیستم های خنک کننده در مدل های مختلف و با قدرت متفاوت در ایجاد سرمایش در بازار موجود هستند. با توجه به مساحت سالن بهترین سیستم خنک کننده را انتخاب کنید.