با نحوه کار تونل انجماد و انواع آنها آشنا شوید
تونل انجماد به یک سیستم سرمایشی سریع گفته میشود که از طریق تماس مستقیم یا غیر مستقیم با مواد غذایی آنها را بسیار سرد کرده و به دمای صفر یا زیر آن می رساند. این اتفاق در عرض چند دقیقه اتفاق می افتد، سپس مواد غذایی منجمد شده جهت ماندگاری طولانی یا کوتاه مدت به سردخانه های زیر صفر انتقال داده می شود.
تونل انجماد به دلیل سرعت بالای خود در انجماد مواد غذایی از تغییر در طعم و مزه آنها جلوگیری کرده و از شکستن بافت های مواد جلوگیری می کند، از این رو طرفداران زیادی پیدا کرده است. در ادامه این نوشته از اندیشه سبز، شما را نحوه کار و فواید و مضرات تونل انجماد آشنا کرده و همچنین کاربردها و انواع آنها را توضیح خواهیم داد.
تعریف دقیق تونل انجماد یا همان IQF
این تونل در زبان انگلیسی Individually Quick Frozen نامیده می شود که معنای انجماد سریع و جداگانه است، یعنی هر ماده غذایی به صورت جداگانه و در کمترین زمان ممکن منجمد می شوند بدون اینکه به یکدیگر بچسبند و یا توده های یخ بزرگی در آنها تشکیل شود. این دستگاه ها به سه صورت هوایی ، تماسی و غوطه ور ساختن کار می کنند که در ادامه توضیحات کامل تری ارائه خواهد شد.
تونل انجماد سریع برای چه مواد غذایی کاربرد دارد؟
این سیستم برای تمامی مواد غذایی منجمدی که در صورت ماندن در محیط بیرون فاسد می شوند، مناسب است، به خصوص موادی که حتما باید در دمای منفی صفر نگهداری شوند. با این حساب گوشت مرغ و ماهی و میگو، گوشت قرمز، فراورده های گوشتی مانند سوسیس و کالباس و برخی از حبوبات، میوه و سبزیجاتی که در صورت نگهداری در دمای زیر صفر کیفیت خود را از دست نخواهند داد، برای انجماد در تونل انجماد مناسب هستند.
علت استفاده از تونل انجماد چیست؟
شاید با خود فکر کنید که با وجود انواع سردخانه های بالایی صفر و زیر صفر، دلیلی برای استفاده از تونل انجماد وجود ندارد. اما یک قانون فیزیکی بسیار ساده وجود دارد که ما را همواره به استفاده از تونل انجماد وادار کرده است.
در صورت منجمد کردن مواد غذایی در سردخانه، شاهد تولید کریستال های یخ بزرگ خواهید بود که بافت مواد را از بین برده و در کیفیت و طعم آن تغییر محسوسی ایجاد می کند. این اتفاق به دلیل سرعت پایین انجماد در سردخانه است.
اما اگر روند انجماد مواد غذایی با سرعت بالا انجام شود، فرصت کافی برای تشکیل کریستالهای یخ وجود نخواهد داشت، بنابراین ضمن اینکه از ترکیدن بافت مواد جلوگیری شده، تغییری نیز در طعم و کیفیت آن به وجود نخواهد آمد. در واقع انجماد سریع مانع از آسیب دیدن سلول های مواد غذایی شده و از این رو کیفیت آنها را نیز حفظ خواهد کرد.
همین مسئله به ظاهر ساده تاثیر بسیار زیادی در فروش نهایی محصول خواهد داشت، چرا که محصولات بی کیفیت و بی طعم بازارپسندی آنچنانی نداشته و خسارات زیادی بر دوش فرد خواهد گذاشت.
میزان برودت تونل انجماد بین 30- الی 60- درجه سانتی گراد است، به همین تمامی مواد غذایی در کمتر از چند ساعت کاملا منجمد شده و به صورت مجزا از طریق غلتک خارج می شوند. در نوشته تفاوت های سردخانه و تونل انجماد می توانید به اطلاعات بیشتری دست پیدا کنید.
آشنایی با انواع تونل انجماد
با اینکه کارکرد یکسانی دارند، اما در انواع مختلفی ساخته شده اند که به انواع هوایی، تماسی و غوطه وری تقسیم بندی می شوند. در ادامه به توضیحات کامل در مورد انواع آنها پرداخت شده است.
الف – تونل انجماد هوایی
در این دستگاه ها از طریق وزش هوای سرد، مواد غذایی به سرعت منجمد می شوند. مواد با سرعت خیلی پایین بر روی غلتک هایی حرکت می کنند و اواپراتورهای نصب شده در داخل تونل، با فشار بالایی هوای سرد را مستقیما به مواد انتقال می دهد. در برخی موارد از گاز نیتروژن سرد استفاده می شود که سرعت انجماد را بسیار بالا خواهد برد.
ب – انجماد به روش تماسی
این روش به کمک دو صفحه سرد انجام می شود. بدین صورت که لوله های اواپراتور در قسمت پشتی دو صفحه تعبیه شده و مواد غذایی قرار گرفته بر روی صفحات، به آرامی از تونل عبور می کنند. در این روش مواد غذایی مستقیما با سرما در تماس هستند و به منظور منجمد کردن همزمان قسمت های بالایی و زیرین آنها از دو صفحه همزمان استفاده می شود. این روش برای مواد غذای کوچک و کم ارتفاع مناسب است همچنین به دلیل سرعت انجماد پایین، قابلیت سرد کردن حجم کمتری از مواد غذایی در زمان واحد را دارد.
ج – روش انجماد غوطه ور سازی
در نهایت سومین روش انجماد سازی سریع استفاده از مایعاتی مانند آب نمک یا آب شکر است. این روش برای مواد غذایی بسته بندی شده و دارای عایق مناسب است چون که امکان انتقال نمک یا شکر به داخل مواد وجود ندارد.
این روش انجماد سریعتر از دو مورد فوق بوده و هزینه سرمایشی نسبتا کمتری خواهد داشت. در مکان های صید یا پرورش ماهی و میگو که نیاز به انجماد سریع وجود دارد، امکان استفاده از تونل های انجماد مبتنی بر غوطه ور سازی وجود دارد.
هم چنین این روش در انجماد جداگانه مواد غذایی و جلوگیری از هم به چسبیدن آنها بسیار کمک کننده خواهد بود.
سخن آخر
در این نوشته از اندیشه سبز به کاربرد تونل انجماد سریع و انواع آنها پرداخته شد، در صورتی که صاحب سردخانه گوشت هستید و قصد نگهداری از مواد غذایی انجمادی را دارید، حتما به تونل انجماد جهت حفظ کیفیت مواد غذایی نیاز خواهید داشت.
اگر هم قصد نگهداری مواد غذایی گوشتی و حبوبات را در سردخانه دارید، حتما به وجود تونل انجماد در محل سردخانه مورد نظر دقت فرمایید. در هر صورت اگر سوال یا پیشنهادی در این رابطه دارید از طریق دیدگاه های همین نوشته می توانید با ما درمیان بگذارید.