تنظیم و کنترل رطوبت سالن پرورش قارچ اهمیت بسیار زیادی در باردهی محصول دارد. در واقع یکی از مهم ترین پارامتر های باردهی قارچ در سالن پرورش، تنظیم دقیق رطوبت سالن می باشد. چنانچه به هر دلیلی این رطوبت کم تر از مقدار نیاز باشد، رشد قارچ متوقف شده و یا به دلیل رطوبت بالا، محصول آسیب زیادی می بیند.
در این مقاله از کارخانه اندیشه سبز، بهترین راه تنظیم رطوبت سالن قارچ به صورت کامل بیان شده است.
راه‌های تنظیم رطوبت در سالن قارچ
با توجه به اهمیت رطوبت برای رشد قارچ، هر سالن قارچ نیاز به بررسی دقیق و تنظیم رطوبت دارد. عموما رطوبت سالن‌های کاشت قارچ توسط دستگاه‌های رطوبت ساز مختلفی تامین میشود. در کنار این دستگاه ها، از سنسور ها و کنترلر های مخصوص تنظیم رطوبت نیز استفاده می شود که در ادامه بررسی شده اند :
استفاده از رطوبت ساز
به وسیله دستگاه‌های رطوبت ساز می‌توان رطوبت مورد نیاز سالن را تامین کرد. این دستگاه ها، با تولید مه سرد رطوبت سالن را بالا می برند و عمدتا به سنسور رطوبت سنج مجهز می باشند. دستگاه‌های رطوبت ساز مدل و خصوصیات مختلفی دارند که انتخاب آن‌ها براساس سالن پرورش و نیاز شما مشخص میشود.
سنسورهای کنترلر رطوبت سالن قارچ
سنسورهای کنترل رطوبت با دریافت رطوبت مکان، آن را تبدیل به سیگنال الکتریکی کرده و میزان رطوبت محیط را نشان می‌دهند. از چنین سنسورهایی بیشتر در فضاهای تخصصی و بزرگ استفاده میشود زیرا ممکن است هرگونه تغییر در رطوبت باعث نابودی محصول شود. از سنسورهای کنترل رطوبت می‌توان در کنار رطوبت ساز استفاده کرد. البته این سنسورها به تنهایی تولید کننده رطوبت نیستند و تنها برای مشخص شدن میزان رطوبت فضای سالن استفاده می‌شوند.
این دستگاه ها با بررسی رطوبت سالن، به محض بالا رفتن رطوبت از مقدار مشخص، دستور خاموشی به سیستم مه پاش داده و بالعکس در صورت کاهش رطوبت، می توانند مه پاش را مجددا فعال کنند.
معمولا این دستگاه ها به سیستم مخصوص مجهز بوده و به محض تغییرات دما و رطوبت سالن پرورش قارچ، با ارسال پیامک به تلفن همراه صاحبان سالن پرورش، آن ها را از این تغییرات آگاه میکنند. سنسور یا کنترلر دما و رطوبت سالن پرورش قارچ، قادر است به هیتر، مه پاش و فن های سالن متصل گردد و عملکرد آن ها را تنظیم نماید.
دلیل اهمیت رطوبت در سالن قارچ چیست؟
تمامی گیاهان و درختان یک دوره باردهی را طی میکنند که چنین دوره‌ای برای قارچ‌ها هم وجود دارد. اگر در دوره باردهی رطوبت مورد نیازشان را دریافت نکنند رشد ناسالمی خواهند داشت و کلاهک قارچ‌ها کوچک می‌ماند. سالن قارچ به رطوبت نسبی 80 تا 95 درصد نیاز دارد تا کلاهک و بدنه قارچ‌ها به خوبی رشد کنند. البته در دوره اولیه کاشت قارچ می‌توان از رطوبت هفتاد درصد و کمتر هم استفاده کرد. برای ایجاد رطوبت لازم سالن پرورش قارچ ، روش‌های متعددی وجود دارد که در بخش زیر به آن اشاره میشود.
انواع رطوبت ساز سالن قارچ
قبل از خرید رطوبت ساز سالن قارچ باید به محیط و ابعاد سالن توجه کنید. سالن قارچ شما نباید هیچگونه درز یا محل ورودی و خروجی هوا داشته باشد زیرا میتواند بر روی میزان رطوبتی که مه‌پاش تولید می‌کند تاثیر بگذارد. دستگاه‌های رطوبت ساز عموما در سه نوع التراسونیک، نازلی و پروانه‌ای تولید می‌شوند که در بخش زیر توضیح داده شده است.
1- رطوبت ساز التراسونیک
رطوبت سازهای التراسونیک از پیزوسرامیک و امواج التراسونیک برای تولید رطوبت استفاده میکنند. استفاده از رطوبت سازهای التراسونیک ساده‌تر از دیگر رطوبت سازها می‌باشد و همچنین از مه‌پاش التراسونیک در سالن‌های کوچک قارچ استفاده میشود. اگر سالن قارچ شما ابعاد کمی دارد، خرید رطوبت ساز التراسونیک بهترین گزینه برای شما است.
2- رطوبت ساز پروانه‌ای
هر سالن قارچ نیاز به وسیله‌ای خاص برای هوادهی دارد تا قارچ‌ها به خوبی رشد کنند. رطوبت ساز پروانه‌ای یا دیسکی در کنار تولید رطوبت، می تواند هوادهی سالن را به خوبی انجام دهد. این محصول دارای یک پروانه داخلی است که از طریق آن هوادهی محیط را انجام می‌دهد و رطوبت تولید می‌کند. افرادی که رطوبت ساز پروانه‌ای تهیه میکنند دیگر نیازی به خرید لوازم هوادهی برای سالن کاشت ندارند.
بهترین رطوبت ساز سالن قارچ، مه پاش دیسکی می باشد زیرا به راحتی میتواند رطوبت بالایی تولید نماید.
3- رطوبت ساز نازلی
رطوبت سازهای نازلی دسته دیگری از مه‌پاش‌ها می‌باشند که آب از طریق یک نازل به صورت مه از دستگاه خارج میشود. از رطوبت سازهای نازلی عموما در سالن و پروژه‌های بزرگ استفاده میشود زیرا دستگاه دسترسی بیشتری برای تنظیمات مختلف به کاربر می‌دهد.
استفاده از رطوبت ساز نازلی نیاز به حساسیت و دقت بالایی دارد زیرا اگر اعداد و میزان رطوبت اشتباهی در دستگاه وارد کنید، شبنم تولید میشود که میتواند قارچ‌ها را خراب کند. وجود شبنم باعث لکه بر روی قارچ و بیماری‌های مختلف میشود.
نکات مهم تنظیم رطوبت سالن پرورش قارچ
- کنترلر دما و رطوبت با کیفیت برای سالن پرورش خریداری نمایید. برند های نامعتبر و بی کیفیت، میتوانند باعث خرابی کل محصول سالن شوند.
- دستگاهی برای تنظیم رطوبت سالن پرورش خریداری کنید که تمام تغییرات رطوبتی و دمایی را برای تلفن همراه شما ارسال نماید تا گزارش کاملی از شرایط سالن پرورش قارچ خود داشته باشید.
- دستگاه رطوبت ساز را به طور مداوم سرویس کنید. سرویس کامل رطوبت ساز باعث افزایش بازدهی و جلوگیری از خرابی آن میشود.
- از آنجا که دستگاه‌های رطوبت ساز به طور مداوم رطوبت تولید میکنند ممکن است دچار رسوب و آلودگی شوند. هر دستگاه دارای لوله‌های خروجی رطوبت می‌باشد که باید هر ماه لوله‌های خروجی را بررسی کنید. در صورت وجود رسوب دستگاه را به صورت دستی تمیز کنید اما اگر میزان آلودگی و رسوب زیاد بود با یک متخصص این حوزه مشورت کنید.
- سعی کنید هر دو یا سه ماه یکبار از محلول ضد عفونی برای دستگاه رطوبت ساز استفاده کنید. استفاده از محلول ضد عفونی باعث پاکی لوله‌های خروجی و بازدهی بهتر دستگاه میشود و همچنین دستگاه از هرگونه آلودگی دور می‌ماند.
- اگر نمی‌دانید که چه رطوبت‌سازی با محیط شما سازگار است حتما از متخصص این کار کمک بگیرید. کارخانه اندیشه سبز، بیش از 3 دهه در تولید انواع مه پاش فعالیت داشته و شما میتوانید با تماس با مشاورین مجموعه، بهترین رطوبت ساز سالن قارچ خود را انتخاب کنید.
سخن آخر
قارچ‌ها محصولاتی حساس هستند که باید در یک دما و رطوبت مشخص شده‌ای پرورش یابند. هرگونه اشتباه در تنظیم رطوبت یا خرید دستگاه رطوبت ساز میتواند نتیجه منفی روی محصول شما داشته باشد. با خرید رطوبت ساز مناسب و کنترلر دما و رطوبت و استفاده صحیح از آن ها، سالن قارچ شما در وضعیت استانداردی قرار می‌گیرد.